Niet leuk om te lezen zo vlak na Kerst. De ecologisch verantwoorde behaaglijkheid van de stal wordt zo ruw verstoord door het woord van de engel: vlucht naar Egypte. Niet zo passend bij „en de heerschappij rust op Zijn schouders” en ook niet bij de erkenning der wijzen dat Hij een Koning is. Maar zo begon het dus wel. En zo bleef het dus ook. Het Kind Jezus was een vluchteling. En zo kon Hij blijven leven om te kunnen sterven.

Bij alle discussie over vluchtelingen is dit een notie die wellicht wat meer aandacht verdient. Zoals ook de notie dat in de lijn van Jezus christenen een lange geschiedenis van vluchten hebben. Ja zelfs dat een groot deel van de christelijke kerk nog bestaat omdat er in de loop der eeuwen landen, gebieden en steden waren die christenen op wilden vangen. In het aangrijpende boek ”Heimwehland” (Georg Olms Verlag, 779 blz., € 38,00) wordt het verhaal verteld van de 12 miljoen Duitsers –bijna allemaal christenen– die na afloop van de Tweede Wereldoorlog uit oostelijk Europa werden verdreven.

Schuldig of niet, hun lot en dat van hun kinderen was verschrikkelijk. In de inleiding geeft samensteller Axel Dornemann een overzicht van momenten waarop joden en christenen moesten vluchten. Juist in de beknoptheid is dit overzicht indrukwekkend. Net zoals de gastvrijheid die zij veelal ontvingen. Zeker, dat was soms uit economische motieven. En inderdaad ook in het verleden was de ontvangst niet altijd even hartelijk. Maar de christelijke kerk die in de lijn van Jezus figuurlijk –en vaak dus ook letterlijk– een vluchtelingsbestaan heeft, kon zo op nieuwe plekken opbloeien. Misschien ligt daar ook wel het probleem van ons kerk-zijn vandaag. Van kerkverlating en van kerkelijke verwarring. Misschien zijn wij wel te weinig vluchteling en te veel burger. Ik ben dat in ieder geval wel.