Allereerst is daar ”Asaja”, de debuutroman van de Vlaamse predikant en schrijver Maarten Hertoghs. Hij baseert het verhaal van Asaja op het leven van de jonge koning Josia, die regeerde van 640 tot 604 voor Christus.

Hoewel Hertoghs ervoor gekozen heeft om alle namen te veranderen, zijn veel personages rechtstreeks in de Bijbel terug te vinden. Zo staat Jerimot voor Jeremia, Choelda voor de profetes Hulda, Jecholia voor Jedida. Zijn schrijfstijl is uiterst zorgvuldig en ingetogen. Het is een Bijbels-historische roman van formaat, met een uitgebreide literatuurlijst en verklarende woordenlijst.

De kernboodschap voor Asaja is duidelijk: „Kies met heel je hart voor het aanbidden van Jahweh en je rijk zal voorspoed en zegen kennen.” Asaja laat de afgoden opruimen en leeft volgens de regels van de wet. Hij moet leren dat offers niet voldoende zijn voor Jahweh. „De Machtige wil ons hart”, zo klinkt het. Hij vraagt volledige toewijding van Asaja, zijn hele hart, vol overgave en vertrouwen. Zo niet, dan komen er vervolging, oorlog en ziekte.

Een voluit Bijbelse boodschap, prachtig uitgewerkt aan de hand van de personages van koning Asaja, timmerman Galal en soldaat Ariël. De auteur blijft heel dicht bij de Bijbel en geeft een levendige inkijk in de oudtestamentische wereld ten tijde van de koningen van Juda en Israël.

Twijfels

Ruim twee eeuwen eerder dan koning Josia leefde Elisa, ten tijde van de goddeloze koning Achab. Deze profeet is hoofdpersoon in de roman ”In het hart van de storm”, van Berthilde van der Zwaag. Zij studeerde theologie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam en werkt als geestelijk verzorger in Máxima Medisch Centrum in Eindhoven en Veldhoven.

Van der Zwaag heeft ervoor gekozen om in haar roman de Bijbelse namen onveranderd te laten, maar wel de Bijbelse feiten in te kleuren en zelfs te wijzigen.

De hoofdstukken zijn vanuit verschillende personages geschreven. Het verhaal begint bij de roeping van Elisa door Elia en vertolkt mogelijke gevoelens en twijfels van de profeet. Elisa stelt suggestieve vragen aan Elia. Moest Elia al die Baälpriesters doden van God, of vond hij het zelf een handige keus, om zo van die verleiding af te komen? Elia beaamt het laatste, maar dat antwoord is nergens in de Bijbel terug te vinden.

Naäman laat zich overhalen om zich in de Jordaan onder te dompelen en ervaart onder water een diepe mystieke ervaring van het goddelijke. Ook Elisa krijgt een goddelijke openbaring. Deze openbaringen zijn ontsproten aan de fantasie van Berthilde van der Zwaag.

Een hoofdstuk dat bij mij afkeer opriep, was het verhaal van de profetenleerling die zijn bijl kwijtraakt tijdens het klieven van hout. De schrijfster maakt deze leerling homofiel en beschrijft seksuele handelingen met een knecht. Wanneer ik 2 Koningen 4 lees, over de weduwe met de schuldeisers en het kruikje olie, staat er duidelijk dat zij twee zonen heeft. Van der Zwaag kiest ervoor om er een zoon en een dochter van te maken. Die dochter wordt ook nog eens verkracht door de schuldeiser. En tot slot wordt de vrouw uit Sunem verliefd op Elisa en ontstaat een relatie.

Contrast

In deze roman worden de Bijbelse verhalen geweld aan gedaan en bezoedeld met seksueel getinte verhoudingen en insinuaties, die nergens terug te vinden zijn in Gods Woord. Deze roman staat in schril contrast met ”Asaja”, die juist zo nauwkeurig mogelijk bij de Bijbel is gebleven. Laat de Bijbel voor zichzelf spreken en laat de waarheid de waarheid zijn. ”Asaja” is hier een geslaagd voorbeeld van.

Boekgegevens

Asaja, Maarten Hertoghs; uitg. De Banier; 416 blz.; € 18,95; In het hart van de storm, Berthilde van der Zwaag; uitg. Van Warven; 346 blz.; € 17,95.