Hoogwater in Delfzijl: Terugdenken aan 1953
Het hoogwater trekt dinsdag tientallen mensen naar het overstroomde havengebied in Delfzijl. „Dit is super”, geniet een natuurliefhebber. Ouderen denken terug aan de watersnood van 1953.
Golven met schuimkoppen van de Eems beuken dinsdagmiddag stuk tegen de zeewering in het havengebied van Delfzijl. Het hoge water stroomt nog net niet de weg op. „Geweldig dit! Die wind en dat hoogwater”, roept een vrouw die bij een gebouw beschutting heeft gezocht tegen een hagelbui.
Net als zij kijken tientallen mensen nabij een afgesloten coupure (dijkdoorgang) in Delfzijl gefascineerd naar het deels ondergelopen haventerrein. Hoogwatertoerisme. „Dit is super”, zegt zeventiger Otto Lamain, de kraag hoog opgestoken. Hij is vanuit het enkele kilometers verderop gelegen Appingedam naar de haven van Delfzijl gekomen. Het komt niet zo vaak voor dat het water zo hoog komt.
Lamain wijst naar het water dat over een spoorlijn loopt, die daardoor onbruikbaar is. „Het weer, de elementen van de natuur, hebben we niet in de hand.” Op de dijk houden dijkbewakers een oogje in het zeil. Op de fietsbrug bovenop de coupure kijken tientallen mensen naar het wassende water. Een groepje ambtenaren uit het nabijgelegen gemeentehuis van Delfzijl neemt ook poolshoogte.
Indrukwekkend
„Het is indrukwekkend om te zien hoe hoog het water komt. Zandhopen worden weggeslagen”, zegt de bebaarde Henk Toxopeus (64), blauwe muts op. Bang voor overstromingen is hij niet.
Anita Becker (53) is ook speciaal voor het hoge water gekomen, van uit het nabijgelegen Farmsum. „Ik woon hier mijn hele leven al en heb nog nooit zoiets gezien. Ik dacht: Ik ga nu toch een keertje kijken. En ik vind het wel spectaculair en heftig”, zegt ze, gebarend naar water dat onder de coupure doorsijpelt. Becker heeft er „alle vertrouwen” dat de overheid haar beschermt. „Dijkbewakers houden de boel goed in de gaten.”
Het natuurgeweld dinsdag in Delfzijl doet ouderen aan de watersnood van 1953 denken. „We woonden toen in een dorpje ten noorden van Leeuwarden”, zegt zeventiger Jelle de Vries. „Toen kwam het water tot de kruin van de dijk. Mijn oudere broer keek regelmatig of het water vanuit de Waddenzee naar ons toe zou stromen. Daar was hij bang voor.” De Vries is deze dinsdag vanuit Groningen naar Delfzijl gekomen om „even te kijken hoe de zee zich gedraagt.” Hij lacht. „Dit is spectaculair. Dit maak je niet zo vaak mee.”
Ook de Delfzijlse inwoonster Frouwina Raad, die bij de haven woont, moet terugdenken aan 1953. „Toen stonden hier de zandzakken opgestapeld.”
Veilig
Gestoken in een geel hesje houdt Harm Jan Laan in het havengebied een oogje in het zeil. Hij is van het bedrijf Lanec dat voor Groningen Seaports technische installaties onderhoudt. In verband met het hoogwater zijn een twaalftal stroomkasten afgesloten. „We moeten zorgen dat het voor iedereen veilig blijft. Als een stroomkast vol water loopt, krijg je kortsluiting. Dat wil je niet.”
Het waterpeil bij Delfzijl stond dinsdag rond 13.00 uur op 3 meter 79 meter boven NAP. De waterschappen gingen eerder op de dag nog uit van 4 meter 20. Laan: „Gelukkig staat het water minder hoog dan verwacht. Dat betekent dat de schade ook minder hoog is.” Ook hij is niet bang voor een dijkdoorbraak. „De dijken in deze omgeving zijn verhoogd en versterkt. Die kunnen wel wat hebben.” Dat er dinsdag volop dijkbewaking is, vindt hij goed. „Dan kunnen zwakke plekken vroegtijdig gesignaleerd en eventueel versterkt worden.”
Het verbaast hem niet dat tientallen mensen, vaak voorzien van fototoestel, zich vergapen aan het wassende water. „De zee trekt altijd mensen. Zeker als die onstuimig is.”
Hond
De zwarte viervoeter van Mieke Lichtenberg (36) springt rond op het overgestroomde haventerrein. „Die hond is gek op water”, zegt de moeder uit Appingedam. „Indrukwekkend. Dit zie je niet iedere dag”, wijst ze op de uitgestrekte waterplassen. Ook zij is niet bang voor bezwijkende dijken. Ze heeft thuis meer te stellen met aardbevingen als gevolg van gaswinning. „We hebbben al 25.000 euro schade gehad. Mijn kinderen hebben scheuren in de muren van hun slaapkamers. Ze zeggen: Als het verder gaat scheuren, krijgen we dan het dak op ons hoofd?”