Recent werd bekend dat het meer dan honderd jaar oude NAD zijn eigen gebouwen kwijtraakt en per 1 januari zal worden ondergebracht in de Duitse Wolfgang-kliniek, eveneens in het Zwitserse Davos. De reorganisatie, waarbij het personeelsbestand in twee jaar tijd zal worden ingekrompen van 75 naar 46 formatieplaatsen, is volgens Tillemans noodzakelijk om de zorg voor Nederlandse astmapatiënten in Davos te behouden. Met name de facilitaire dienst wordt hierdoor getroffen.

Tillemans memoreert dat het voortbestaan van het NAD sinds de jaren zeventig meer dan eens ter discussie heeft gestaan en dat het centrum organisatorisch gezien turbulente perioden heeft gekend. „De contacten met de Nederlandse overheid en de verzekeraars waren vaak niet optimaal.”

In 2000 was, aldus de manager, in overleg tussen het NAD en de zorgverzekeraars al besloten dat het roer om moest. „In een convenant werd toen vastgelegd dat in drie jaar tijd het budget zou worden beperkt, samenwerking met andere klinieken in Davos tot stand moest komen en de aansluiting met de Nederlandse gezondheidszorg moest worden verbeterd. Eind vorig jaar bleek dat er te weinig initiatieven waren genomen om die doelstelling te bereiken.”

Tillemans, sinds bijna twee jaar werkzaam in Davos, is blij dat niet langer is gekozen voor een beleid van „pappen en nathouden” maar voor een „radicale aanpak.” Hij zegt dat de organisatie de afgelopen jaren te veel naar binnen was gericht en mede daardoor een slecht imago had bij de Nederlandse overheid, zorgverzekeraars en artsen die naar het NAD kunnen doorverwijzen. „De patiënt moet centraal staan, maar hier leek het af en toe of de medewerker centraal stond. Dat er nu ontslagen vallen, is vervelend maar onvermijdelijk. We moeten echt afscheid nemen van het NAD oude stijl.”

Afgelopen maand nam de raad van bestuur een principebesluit over de toekomst van het NAD. Eind september volgt de definitieve besluitvorming door de raad van toezicht. Het gebouwencomplex komt dan zo goed als zeker in de verkoop. De verhuizing naar de Wolfgang-kliniek in Davos, naar alle waarschijnlijkheid in december, biedt volgens Tillemans mogelijkheden de zorg voor patiënten met ernstige astma op hoog niveau voort te zetten. Van de diverse opties die de afgelopen tijd zijn onderzocht, noemt hij de samenwerking met de Duitse zusterkliniek „het minst risicovol.”

In de Wolfgang-kliniek, die met overcapaciteit te kampen had, krijgen de volwassen Nederlandse patiënten een eigen afdeling. Voor de kinderen is er een apart gebouw. Door de verhuizing komen de Nederlanders volgens Tillemans terecht in een kliniek die meer aansluit bij de hedendaagse eisen. „De patiëntenafdelingen in het NAD hebben nog het niveau van de jaren zeventig. Dertig volwassenen moeten het doen met twee of drie sanitaire units op de gang. Dat is niet meer van deze tijd. In de Duitse kliniek zijn de patiëntenkamers voorzien van eigen sanitaire units en bijvoorbeeld een internetaansluiting.”

De angst van patiënten en patiëntenorganisaties dat de verhuizing ten koste zal gaan van de Nederlandse identiteit van de instelling en daardoor van het niveau van de zorgverlening, deelt Tillemans niet. „Ik onderken de risico’s, maar wil ook de kansen niet onderschatten. De Nederlandse zorgverlening blijft ook in de Wolfgang-kliniek volledig zelfstandig. De astmazorg hier blijft onderdeel van de Nederlandse zorgketen. We gaan de relatie met Nederland juist versterken. Als patiënten hier ongelukkig of ontevreden zijn, leveren wij niet de juiste zorg.”

Tillemans noemt het „herstellen van de dialoog met alle betrokken partijen en het herwinnen van vertrouwen” een belangrijke uitdaging voor de komende tijd. Hij is niet bang dat als gevolg daarvan het aantal aanmeldingen voor een verblijf in Davos zal toenemen, terwijl de capaciteit daarvoor ontbreekt. „Als er vaker wordt doorverwezen, ontstaat er misschien een wachtlijst. Die dwingt ons er dan toe oplossingen te zoeken en te kijken hoe we onze capaciteit zo efficiënt mogelijk kunnen benutten.”