Onevenredig veel media-aandacht voor Nederlandse ‘gele hesjes’
Rond de tienduizend betogers gingen zaterdag in Parijs de straat op. Na de protesten van de zogenoemde ‘gele hesjes’ zag de Franse hoofdstad eruit alsof een veldslag had plaatsgevonden. Alleen door massaal optreden van de politie kon erger worden voorkomen. Maar in delen van de stad waar de politie niet massaal aanwezig was, waren de vernielingen des te ernstiger.
De demonstraties in Frankrijk –in totaal 136.000 betogers in het hele land– richten zich allang niet meer alleen tegen hogere brandstofprijzen. De regering van president Macron heeft de invoering van hogere belastingen op die brandstoffen inmiddels uitgesteld, en van dat uitstel komt waarschijnlijk afstel. Maar de onvrede zit dieper. Veel ‘gewone’ Fransen kunnen niet meer rondkomen van hun salaris. Ook genuanceerde kenners van de Franse maatschappij zeggen dat er echt iets aan de hand is. Frankrijk blijft een land met grote verschillen tussen rijk en arm. En het beeld bestaat dat president Macron eraan bijdraagt dat die kloof breder en dieper wordt.
De president van de Franse republiek had zich al ruim een week opvallend stil gehouden. Pas maandagavond liet hij weer van zich horen. Macron wil de demonstranten tegemoetkomen en kondigde maatregelen aan die de Franse overheid tussen de 8 en 10 miljard euro kosten. Of de ‘gele hesjes’ zich tevreden laten stellen, moet de komende dagen blijken.
In andere Europese landen proberen demonstranten het ‘succes’ van de Franse ‘gele hesjes’ te kopiëren. Met zeer wisselend succes overigens. Zo waren in heel Nederland afgelopen zaterdag bij diverse demonstraties slechts ongeveer achthonderd mensen aanwezig. De Franse protesten vinden in ons land gelukkig nauwelijks weerklank. Dat de organisatoren van de demonstraties deze opkomst „matig” noemen, is te begrijpen. Dat media meegaan in dit taalgebruik is ernstiger. Dat geldt ook voor de overdreven hoeveelheid aandacht die de diverse tv- en radiojournaals aan de demonstraties gaven. Deelnemers mochten uitgebreid uit de doeken doen wat ze allemaal niet wilden of juist wel. En uiteraard kregen ze de mogelijkheid om de wens uit te spreken dat het protest nog zou groeien.
De verslaglegging van de Nederlandse protesten maakt duidelijk hoe beeldbepalend media zijn in onze samenleving. En hoe eenvoudig de werkelijkheid wordt vertekend. Zo is het bijvoorbeeld opvallend dat de NOS zaterdag aan de ongeveer honderd ‘gele hesjes’ op het Haagse Plein uitvoerig aandacht besteedde, terwijl er niet één beeldfragment was van de Mars voor het Leven, iets verderop op het Malieveld. Daar waren wel vijftien keer zoveel mensen aanwezig als bij alle Nederlandse demonstraties van de ‘gele hesjes’.
Het is soms wat makkelijk om journalisten en verslaggevers te bekritiseren. Ook is waar dat niet altijd de bijeenkomst met het grootste aantal deelnemers de belangrijkste is. Maar een evenwichtiger nieuwsselectie had een publieke omroep als de NOS niet misstaan.