Dordtse synode voor kinderen
Allemaal dominees bij elkaar die lang en veel met elkaar praten. Dat is de Synode van Dordrecht –nu 400 jaar geleden– door kinderogen. Aan deze synode hebben we de Statenvertaling en de Dordtse Leerregels te danken. Met ”Een Boek vol goud!” wil de Gereformeerde Bijbelstichting (GBS) de synode binnen de belevingswereld het jonge kind brengen. Kan dat?
”Een Boek vol goud!” is een zelfleesboek met prenten. Om de pagina is een illustratie van Jaap Kramer afgedrukt, vaak in kleur. De in het zwart geklede dominees komen in een steeds andere context voorbij, met hun deftige witte kragen en in veel gevallen met imponerende baarden. Tekst en illustraties sluiten goed op elkaar aan en geven een historisch juist beeld van wat er in Dordrecht gebeurde.
Ditteke Klaasse-de Haan, bekend van diverse (prenten)boeken, verstaat de kunst in begrijpelijke taal tot het kind af te dalen. Heel mooi geeft ze bijvoorbeeld het openingsgebed van Johannes Bogerman in eenvoudige woorden weer. Het boek is bedoeld voor lezers vanaf vijf jaar, en zou door kinderen vanaf zes jaar zelf gelezen moeten kunnen worden. Lange woorden zijn in lettergrepen gehakt door middel van gedachtestreepjes en hoofdletters aan het begin van de zin ontbreken.
Daarmee is de tekst gericht op de beginnende lezer, maar dat alleen brengt een boek natuurlijk niet op het leesniveau van een 6-jarige. Juist omdat het verhaal zo dicht bij de geschiedenis blijft, worden er veel woorden gebruikt die te lang en te moeilijk zijn voor de doelgroep: klo-ve-niers-doe-len, sy-no-de, con-tra-re-mon-stran-ten, Sta-ten-Ge-ne-raal. Leestechnisch sluit de tekst dus niet altijd aan bij een pas beginnende lezer. Maar ook inhoudelijk gezien vraagt dit boek teveel van een 6-jarige.
Historisch besef
Klaasse-den Haan legt helder het verschil tussen contraremonstranten en remonstranten uit. Maar wat ervan landt in de hoofdjes van kinderen die net uit de kleuterfase zijn, is de vraag. Uit de ontwikkelingspsychologie weten we dat leren en begrijpen gebeurt in context. Kinderen onthouden het beste dingen die aansluiten bij wat ze al weten. Veel uit dit boek sluit niet aan bij kinderen bij wie historisch besef nog onontwikkeld is. Ze hebben (nog) geen of nauwelijks besef van landen en jaartallen, van talen en vertalen. En theologische discussies zijn voor deze leeftijdsgroep te abstract.
Kortom: het boek is loffelijke poging om deze historische stof behapbaar te maken voor het jonge kind, maar het onderwerp als zodanig leent zich meer voor kinderen vanaf tien jaar.
N.a.v. ”Een Boek vol goud!”, Ditteke Klaasse-den Haan (ill. Jaap Kramer); uitg. Gereformeerde Bijbelstichting; 51 blz.; € 9,95.
