Om het rekenniveau van leerlingen op te krikken, werd vijf jaar geleden een landelijke rekentoets ingevoerd. Vwo’ers moesten minstens een vijf halen om te kunnen slagen, andere leerlingen een vier. Eind 2017 besloot minister Slob de omstreden rekentoets van het Cito niet meer te laten meetellen voor de eindexamens. De toets zou te moeilijk zijn en geen inzicht geven in het rekenniveau van de leerlingen. Als alternatief komen de ministers Slob en Van Engelshoven nu met een nieuw plan om het rekenen weer op de agenda te zetten.

Hoe ziet de nieuwe rekentoets eruit?

Het belangrijkste nieuws: de toets gaat toch weer meetellen voor het diploma. De rekentest wordt een onderdeel van het zogeheten schoolexamen. Dit schoolexamen bepaalt samen met het centraal examen of een leerling slaagt. Een andere belangrijke verandering is dat scholen zelf verantwoordelijk worden voor de inhoud van de toets. Dit moet scholen de ruimte geven om zelf te bepalen hoe en hoe vaak ze de rekenkennis kunnen testen. Ze kunnen er bijvoorbeeld voor kiezen om er een apart vak van te maken of om rekenen onderdeel te maken van een bestaand vak als wiskunde of economie. Vanaf het schooljaar 2019-2020 moet de toets afgenomen worden bij leerlingen die in hun voorlaatste jaar zitten.

Waarom is een rekentoets überhaupt nodig?

Het bedrijfsleven, de universiteiten en de hogescholen klagen al jaren over de slechte rekenvaardigheden van jongeren. De Tweede Kamer besloot daarom in 2010 om een toets in te voeren voor alle eindexamenkandidaten, om hun rekenniveau vast te stellen. Hij moest verplicht worden, omdat scholieren de toets anders misschien niet serieus zouden nemen.

Vanaf het begin was de toets controversieel. Hij werd gehekeld om de grote hoeveelheid verhaaltjes-sommen met onbegrijpelijk taalgebruik. Daarnaast zou de rekentoets veel te laat komen, volgens de Stichting Goed Rekenonderwijs. Rekenen moeten leerlingen leren op de basisschool. De vaardigheid moet niet nog even bijgespijkerd worden op de middelbare school, want dan is het volgens de stichting al te laat.

Is het plan voor de nieuwe toets dan wel de oplossing?

Dat is nog maar de vraag. De Tweede Kamer moet zich nog over de plannen buigen, maar regeringspartijen CDA en D66 zien er al niets in. Zo vindt CDA’er Michel Rog het „jammer dat de minister blijft hangen in de groef dat er een toets moet komen.” Hij hamert vooral op beter rekenonderwijs.

Ook de middelbare scholen zijn niet onverdeeld enthousiast. „Ik heb op dit moment vooral veel vragen over de nieuwe aanpak”, zegt locatiemanager C.M. van Eckeveld van de Pieter Zandt scholengemeenschap in Kampen. „We moeten als scholen zelf gaan bepalen hoe we de rekenvaardigheid gaan toetsen, zonder richtlijnen. Dan rommel je maar wat. Ik hoop dat we nog kaders aangeleverd krijgen.”

Locatiemanager A. Heijboer van het Van Lodenstein College te Amersfoort is ook niet blij met het voorstel. „De hete aardappel wordt nu verschoven naar de scholen. Dat vind ik jammer. Daarmee is het probleem niet opgelost.”

Nieuwsgierig naar uw eigen rekenvaardigheden? Hier volgt een aantal opgaven uit een rekentoets voor havo/vwo-leerlingen.

Bij de opgaven 1 tot en met 6 is het niet toegestaan een rekenmachine te gebruiken.

1. Hoeveel decimeter is 0,6 meter + 750 centimeter?

2. Nederland heeft 17 miljoen inwoners. Dertig procent van deze inwoners is lid van Spotify. Dat is een digitale muziekservice die toegang geeft tot miljoenen nummers. Een kwart van deze leden betaalt voor het abonnement. Hoeveel miljoen inwoners betalen voor de muziekservice Spotify? Rond af op één decimaal.

3. Hoeveel is 0,8 gedeeld door 0,002?

4. In de periode van maandag 8 september tot maandag 20 oktober helpt Michiel zijn buurvrouw. Op dinsdag en donderdag doet hij de boodschappen. Daarvoor krijgt hij een vergoeding van 2,50 euro per keer. Op zaterdag wandelt hij met haar. Daarvoor krijgt hij 5 euro per keer. Hoeveel euro vergoeding krijgt Michiel in deze periode?

5. Hoeveel is 5,8 x (17+23)?

6. Hoeveel gram is 1/4 van 210 gram?

Bij de volgende opgaven is het wél toegestaan een rekenmachine te gebruiken.

7. Het was een recordjaar voor de OV-fiets; er zijn maar liefst 1,9 miljoen ritten gemaakt. Een kwart van de gebruikers is tussen de 30 en 39 jaar. Twee vijfde van deze leeftijdsgroep is man. Twee derde van de ritten door de mannen in deze leeftijdsgroep is gebruikt voor een stedentrip of familiebezoek. Hoeveel ritten met een OV-fiets zijn gemaakt door mannen tussen de 30 en 39 jaar voor een stedentrip of familiebezoek? Rond af op een geheel getal.

8. De maximale inhoud van het bad van Petra is 0,5 m3. Als ze in bad gaat, laat Petra haar bad vollopen tot het voor de helft gevuld is. Als Petra gaat douchen, doucht ze gemiddeld zo’n 7 minuten per keer. De douche geeft 8,7 liter water per minuut. Hoe vaak zou Petra kunnen douchen met de hoeveelheid water die ze normaal gebruikt voor het nemen van een bad?

9. De omzet uit de webwinkels van Albert Heijn en Jumbo bedroeg in 2014 in totaal 450 miljoen euro. In 2014 bedroeg de totaalomzet van Nederlandse supermarkten 33,8 miljard euro. Wat is de verhouding tussen de omzet van de webwinkels en de totaalomzet? 1 op de … Rond af op een geheel getal.

De antwoorden volgen onder de foto:

1. 81 decimeter

2. 1,3 miljoen inwoners

3. 400

4. 60 euro

5. 232

6. 52,5 gram

7. 126667 ritten

8. 4-4,11 keer

9. 75