De Amerikanen hebben deze week een nieuw parlement gekozen. De Republikeinen behouden hun meerderheid in de Senaat, maar verliezen die in het Huis van Afgevaardigden. Dat betekent dat op veel terreinen president Trump de Democratische partij nodig heeft. Zo vereisen zijn economisch beleid en begrotingswetten een meerderheid in het Huis. Andersom geldt dat de Democraten daar Trump nodig hebben voor hún plannen. De president kan namelijk elke wet die het Huis aanneemt, blokkeren. De situatie kan tot spanningen tussen beide kampen leiden, maar ook tot samenwerking, omdat ze niet zonder elkaar kunnen.

Ik hoop op het laatste en dat niet alleen omdat politieke spanningen in de VS zelden goed nieuws zijn voor de wereldeconomie en de financiële markten. Ik hoop er ook op omdat 2019 een nogal turbulent politiek jaar in Europa kan worden.

Volgend jaar kiezen we het Europees Parlement, dat op zijn beurt de nieuwe Europese Commissie kiest voor de komende vijf jaar. Er worden naar verwachting besluiten genomen over verdere integratie van de eurolanden. Verder kiezen de staatshoofden de nieuwe president van de Europese Centrale Bank. Bij al die zaken is een politiek sterk en stabiel Duitsland van groot belang.

Enerzijds omdat het de grootste en sterkste economie van de Unie is, anderzijds omdat het Duitse belang vaak overeenkomt met het Nederlandse, zeker nu het Verenigd Koninkrijk –traditioneel onze bondgenoot op veel gebieden in de EU– straks niet meer aan tafel zit. Met een sterk Duitsland is de kans groot dat de uitkomst van onderhandelingen en processen overeen zal komen met wat Nederland wil.

Maar uitgerekend nu dreigt er in Duitsland politieke instabiliteit. Bij twee regionale verkiezingen in oktober werden de CDU/CSU van Angela Merkel en haar coalitiegenoot op federaal niveau, de SPD, flink afgestraft. Merkel heeft daarop aangekondigd vanaf eind dit jaar geen partijleider meer te zijn maar de rit als bondskanselier –haar termijn loopt in 2021 af– wel te willen uitzitten.

Het is echter de vraag of die wens zal uitkomen. Binnen de SPD klonken vanaf het begin sterke geluiden om niet mee te regeren met Merkel en na de laatste forse nederlagen klinkt die roep nog sterker. De SPD gaat in 2019 de regeringsdeelname tegen het licht houden. Niet uitgesloten is dat zij de stekker eruit trekt. Het gevolg zou een Duitsland zonder regering zijn, nieuwe verkiezingen en waarschijnlijk verdere versplintering van het politieke landschap. In het jaar dus waarin Europa belangrijke keuzes gaat maken.

Een politiek instabiel Duitsland kan veel minder hard zijn stempel daarop drukken, wat niets anders betekent dan dat wensen van landen als Frankrijk en Italië meer kans van slagen hebben. Dan hebben we het over een eurozone waarin ministeries van Financiën meer en directer voor elkaar garant staan. Los van of dat goed of slecht is, het zou koren op de molen van de anti-euro- en anti-EU-partijen zijn.

Mijn politiek-economische wens voor 2019 is dan ook dat de wens van Merkel om tot en met 2021 bondskanselier te blijven, uitkomt.

De auteur is hoofdeconoom bij OHV Vermogensbeheer.