Minister Koolmees voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft in het pensioenoverleg met werkgevers en werknemers toegezegd dat de boete die werkgevers krijgen als werknemers kort voor het pensioen een gouden handdruk meegeven, verlaagd kan worden. Dat meldde de Volkskrant vrijdag.

Als de boete lager wordt of verdwijnt, kunnen werknemers die een zwaar beroep hebben of 45 jaar of langer hebben gewerkt gemakkelijker met vroegpensioen. Daaraan bestaat in het veld veel behoefte. Met name mensen met zware beroepen dreigen uit te vallen als ze tot hun 67e of langer moeten doorwerken.

Het tweede kabinet-Balkenende introduceerde in 2006 de boete op vroegpensioen. Om ouderen langer aan het werk te houden, zette de toenmalige regering het mes in alle collectieve regelingen om vervroegd uittreden mogelijk te maken. Om te voorkomen dat werkgevers en werknemers onderling allerlei afspraken zouden maken over vroegpensioen, viel het besluit om een boete te zetten op alternatieven voor vut-regelingen.

De concessie van Koolmees is de tweede belangrijke toezegging in korte tijd. Enkele weken geleden zegde de bewindsman toe dat de AOW-leeftijd de komende jaren langzamer zou kunnen stijgen. De pensioenleeftijd gaat dan niet in 2021 naar 67 jaar, maar enkele jaren later: in 2025.

Doorbraak

De tegemoetkomingen van Koolmees zijn bedoeld om de vakbeweging over de streep te trekken om te komen tot een nieuw pensioenstelsel. De onderhandelingen daarover zijn al jaren gaande. Maandag is er weer een overleg. Volgens ingewijden zou de toezegging van Koolmees tot een doorbraak kunnen leiden.

Naar verluidt zou er al overeenstemming bestaan over een nieuw systeem. Naast de huidige mogelijkheden moet er een nieuw fonds komen dat geen gegarandeerd pensioen biedt. Er wordt vooraf minder beloofd, maar de kans op een hoger pensioen is ook aanwezig. In de cao-onderhandelingen moeten bedrijven en vakbonden samen kiezen welk systeem zij gaan hanteren.

Op dit moment zijn de pensioenen in theorie nog wel gegarandeerd, maar in de praktijk hebben veel pensioenfondsen de uitkeringen al verschillende jaren niet meer geïndexeerd. Door de lage rente en vergrijzing kunnen de fondsen de hoogte van de uitkeringen nu ook al niet garanderen. Verschillende fondsen dreigen de uitkeringen zelfs te verlagen.

Oppositie

Minister Koolmees (D66) lobbyt deze weken niet alleen bij de regeringspartijen voor het pensioenakkoord, maar ook bij de oppositiepartijen PvdA, SP, GroenLinks en SGP. De FNV wil graag dat ook de linkse oppositiepartijen achter een eventueel nieuw pensioenstelsel kunnen staan. De vakbond wil geen akkoord sluiten met werkgevers en overheid dat geestverwante partijen in de Tweede Kamer vervolgens naar de prullenbak verwijzen.