Dr. J. Hoek belicht een aantal van Gods eigenschappen
In zijn nieuwste boek zoomt dr. J. Hoek, emeritus hoogleraar aan de Protestantse Theologische Universiteit, in op enkele eigenschappen van God: Zijn liefde, goedheid, heiligheid, onveranderlijkheid, almacht, eenvoudigheid en eeuwigheid.
Dr. Hoek schrijft in ”Grote God, wij loven U”: „Gods weg roept schrijnende waaroms op. Alleen aan de voet van het kruis beseffen we dat deze schijnbare onmacht van God zijn liefdevolle overmacht is. Jezus wilde niet van het kruis af komen en in die zin kon Hij het niet. Zijn macht liet het wel toe, maar zijn liefde liet het niet toe. Het is Gods liefde dat Hij nog altijd zijn almacht inhoudt. Omdat het verlossingswerk nog altijd bezig is.”
De keuze van de eigenschappen komt mij enigszins willekeurig voor, maar ik heb dit niet als storend ervaren. Dr. Hoek benadrukt dat leven met God is „als een tocht door een landschap met hoge toppen en diepe afgronden. Deze tocht wordt mooier naar de mate we Hem beter leren kennen.”
Het gelovig leven wordt gezien als een avontuurlijk leven. Terecht benadrukt de schrijver dat het leren luisteren daarbij principieel gezien vooropgaat. Verkeerde godsbeelden worden gecorrigeerd door een ontmoeting met de echte, levende God.
De lezer wordt uitgenodigd en gestimuleerd om zich meer te verdiepen in wie God nu werkelijk is. Al lezend kwam ik prachtige dingen tegen. Zo betrekt dr. Hoek de eigenschappen van God heel duidelijk op Christus: „Gods goedheid is belichaamd in Jezus als Hij in schamele armoede in de kribbe ligt en in uiterste schande aan het kruis hangt.” En Gods almacht plaatst hij in het teken van het kruis: „schittert bij de kribbe van Bethlehem Gods almacht in het hulpeloos Kind dat in de voederbak ligt, nog helderder is deze glans bij het gevloekte kruishout op Golgotha.”
Het is duidelijk dat voor dit boek een hoogleraar systematische theologie in de pen is geklommen. Voor de eenvoudige lezer is er veel in dit boek dat hem boven de pet gaat. Er worden veel moeilijke woorden gebruikt en de zinnen zijn dikwijls niet eenvoudig om te lezen. Het boek ademt ook een hoog theologisch gehalte. Vele andere theologen worden geciteerd, wat het lezen soms vermoeiend maakt.
Het is jammer dat de auteur er niet in is geslaagd om dit boek toegankelijk te maken voor een breder lezerspubliek. Het zal daardoor nu vooral belanden bij theologen en sterk intellectueel ontwikkelde geïnteresseerden.
In het hoofdstuk over Gods almacht beschrijft Hoek een aantal persoonlijke getuigenissen. Dat brengt deze eigenschap van God heel dichtbij. Het boek had aan kracht gewonnen als er meer van zulke levensechte voorbeelden beschreven waren. Ook in het laatste hoofdstuk over Gods eeuwigheid en alomtegenwoordigheid laat dr. Hoek zien dat hij de materie wel degelijk heel dicht bij de lezer kan brengen: „we kunnen ons de aanwezigheid van God niet concreet genoeg voorstellen: Hij is bij ons in de kamer waarin we zitten, in de auto waarin we rijden. Overal kan en wil Hij voor ons zorgen. De keerzijde daarvan is dat we Hem nergens kunnen ontvluchten. Zijn presentie vraagt van ons een toegewijd en zorgvuldig leven.” Juist in zulke passages laat de schrijver zien dat hij wel degelijk in staat is om zich te ontdoen van het academische gewaad en zich onder het gewone volk te begeven.
Al met al bevat dit boek genoeg stof tot overdenken voor theologen. Om een breder publiek te bereiken zal het taalkleed toch echt moeten worden aangepast. Dat is bij een eventuele herdruk het overwegen waard. Wie zich daardoor echter niet laat afschrikken vindt in dit schrijven zeker veel leerzaams en moois.
Boekgegevens
Grote God, wij loven U, Jan Hoek; uitg. KokBoekencentrum, Zoetermeer, 2018; ISBN 978 90 239 5462 0; 159 blz.; € 15,99.