VN-ambassadeur Nikki Haley gerespecteerd door vriend en vijand
Vriend en vijand is het er over eens: het vertrek van Nikki Haley als Amerikaanse ambassadeur bij de Verenigde Naties is een verlies. Dinsdag maakte ze bekend eind dit jaar op te stappen.
Tijdens een persbijeenkomst met Haley in de Oval Office zei president Trump dat zij hem zes maanden geleden al heeft gezegd in december te willen stoppen omdat ze enige tijd rust wil hebben. Geruchten dat Haley in 2020 een gooi naar het presidentschap wil doen, sprak ze tegen. “Ik steun Trump.”
Verrassing
Ook voor veel naaste medewerkers van Trump kwam de mededeling als een verrassing. De president heeft het ontslag geaccepteerd. Hij prees Haley’s inzet en zei dat ze altijd weer terug mocht komen.
Nikki Haley (46), dochter van een immigrantenechtpaar uit India, werd in januari 2017 zonder veel diplomatieke kennis ambassadeur bij de VN. Desondanks dwong ze door haar optreden al snel respect af, ondanks de soms ferme, minder populaire standpunten die ze soms innam.
Consequent zette Haley zich in voor Trumps koers voor een meer afgeslankte VN en een kleinere Amerikaanse bijdrage aan de begroting en operaties voor vredeshandhaving. Ze hekelde diverse keren de anti-Israëlstemmen die veelvuldig in de VN te horen zijn en was voorstander van zware sancties tegen Noord-Korea, Ook wilde ze krachtige maatregelen tegen China en Rusland omdat die het regime in Pyongyang steunen.
Aanvankelijk had Haley geen sympathie voor Trump. Tijdens de voorverkiezingen in 2016 steunde ze Ted Cruz. Daarom alleen al was haar benoeming door Trump opvallend. Ook tijdens haar werk bij de VN was ze een van de weinigen die soms standpunten innam die afweken van de visie van de president. Zo was zij kritischer jegens Rusland dan Trump. Bekend was dat zij een matigende invloed op de president had – ook al hield ze zich zoveel mogelijk afzijdig van de troebelen in en rond het Witte Huis.
Speelruimte
In Washington wordt er op gewezen dat de speelruimte van Haley lijkt te zijn afgenomen sinds het aantreden van Mike Pompeo als minister van Buitenlandse Zaken en van John Bolton als veiligheidsadviseur. Laatstgenoemde was zelf VN-ambassadeur tijdens president George W. Bush.
Nikki Haley oogstte als een van de weinigen uit de medewerkerskring van Trump ook waardering bij Democraten, al vond het uiterst progressieve deel van die partij dat ze binnen de VN te weinig deed voor rechten van vrouwen op abortus en voor homorechten. Haley zelf was daar duidelijk over: “Ik ben uit overtuiging prolife”. Voor verruiming van regels voor homo’s en transgenders voelde ze evenmin.
Voor haar benoeming als VN-ambassadeur was Nikki Haley gouverneur van de staat South Carolina. Toen daar in 2015 in de stad Charleston een blanke racist negen Afro-Amerikanen in een kerk doodschoot, dwong ze respect af door haar beheerste en tegelijk daadkrachtig optreden. Bij het begin van het proces tegen de moordenaar vroeg ze de rechter de doodstraf uit te spreken.
Nikki Haley behoort tot een methodistengemeente, maar bezoekt ook geregeld bijeenkomsten van de Sikhs, de godsdienst die velen in India aanhangen.
Trump zei dinsdag binnen twee à drie weken een opvolger voor Haley bekend te maken. Volgens de president zijn er meerdere geschikte kandidaten voor de VN-baan.