Discussie in kerken toont aan dat Israëlzondag nodig blijft
De eerste zondag in oktober is het Israëlzondag. In 1949 stelde de hervormde synode een Israëlzondag in, net na de Tweede Wereldoorlog en de vestiging van de staat Israël. Eerst stelde de hervormde synode voor om de Israëlzondag te laten vallen op de zondag vóór Grote Verzoendag. Maar vanaf 1950 is er een vaste zondag in het jaar: de eerste zondag in oktober, in de periode waarin de grote feesten van het jodendom vallen: Nieuwjaarsdag, Grote Verzoendag en het Loofhuttenfeest. In 1984 werd ook van gereformeerde zijde officieel de Israëlzondag ingesteld. En enkele jaren geleden heeft ook de synode van de Christelijke Gereformeerde Kerken de gemeenten opgeroepen op deze eerste zondag van oktober extra aandacht te schenken aan Israël.
In de Protestantse Kerk ligt de verhouding tot het volk van Israël ondertussen opnieuw onder vuur. In een publicatie geschreven door ds. J. Offringa wordt opgeroepen om de zinnen in de kerkorde die spreken over de onopgeefbare verbondenheid met het volk Israël te schrappen en om de jaarlijkse Israëlzondag af te schaffen.
De discussie over de verhouding van de kerk met het volk Israël is niet nieuw. Tegenstanders van de bewuste zinsnede vinden dat er nogal wat kerkleden zijn die de onopgeefbare verbondenheid met het volk Israël vooral betrekken op de staat Israël en de regering ervan. Daarom is het volgens hen maar beter om de verwijzing uit de kerkorde te schrappen.
Afgelopen week kwam er een tegengeluid uit de kring van de Gereformeerde Bond in de Protestantse Kerk. Volgens een manifest, geschreven door dr. J. van der Graaf, geeft juist het schrappen van de zinnen over onopgeefbare verbondenheid vrij spel aan het antisemitisme. Wanneer de Protestantse Kerk niet meer van theologische verbondenheid met het volk Israël weten wil, zaagt ze de tak af waarop de kerk zit, aldus dit manifest.
Het is ontegenzeggelijk zo dat een instituut dat zich niet meer verbonden weet met z’n wortels, geen toekomst heeft. Dat geldt zeker ook voor de kerk. Het Nieuwe Testament mag nooit losgemaakt worden van het Oude Testament. En Jezus mag nooit losgeknipt worden uit Zijn Joodse familieportret, zoals een predikant het ooit zei. Wie dat om politieke redenen toch doet, brengt de kerken onherstelbare schade toe.
Aan de andere kant mag de onopgeefbare verbondenheid met het volk Israël niet gelijk gesteld worden aan kritiekloze verbondenheid met de regering van de staat Israël. Juist omdat er onopgeefbare verbondenheid is, moet er ruimte zijn voor kritiek.
Alleen al vanwege de steeds weer oplaaiende discussie over de relatie tussen kerk en Israël, is een Israëlzondag broodnodig. Zodat gemeenten onderwijs krijgen over dat wat kerk en synagoge bindt. En opdat er gebeden wordt voor het volk Israël en om zijn erkenning van de Messias: Jezus de Christus, de Zoon van David.
