Ondergraven verschillende kerktradities missionaire kracht?
Christenen zijn het over vele zaken onderling niet eens. Er worden stevige en niet zelden felle debatten gevoerd tussen gelovigen die tot verschillende tradities behoren (zoals rooms-katholiek, oosters-orthodox, protestants, evangelisch, charismatisch). Wat voor indruk maakt dit op buitenstaanders? Ondergraaft de kennelijke verdeeldheid de kracht van het christelijke getuigenis?
JA
Inderdaad is de grote verdeeldheid onder belijders van Jezus Christus een hinderpaal voor de verkondiging van het Evangelie. De Heere heeft Zelf in Zijn hogepriesterlijk gebed een verband gelegd tussen de eenheid van de Zijnen en hun geloofwaardigheid in de wereld (Joh. 17:21). Helaas is de kerkgeschiedenis vol van kerkscheuringen, twisten, hatelijke debatten en karikaturale voorstellingen. Dit gaat tot op de dag van vandaag door. Deze situatie roept om bekering: de strijdbijlen begraven en je concentreren op de zaken waarover wél eensgezindheid bestaat.
Wie de grote opdracht van Christus –„u zult Mijn getuigen zijn”– ter harte neemt, zal zich inzetten voor de eenheid van allen die Jezus belijden als de enige Naam die onder de hemel is gegeven tot zaligheid (Hand. 4:12). In een mondiale samenleving als de onze, waarin zich een veelheid van religies en ideologieën manifesteert, moet het toch mogelijk zijn een grootste gemene deler te formuleren, of anders gezegd een accolade te slaan die alle volgelingen van Jezus omspant?
NEE
Toch zijn er goede argumenten om te betogen dat er juist wél werfkracht uitgaat van intensieve debatten. Mits de liefde daarbij de toon zet. Liefde tot God en Zijn Woord allereerst en vervolgens liefde tot medegelovigen in een gezamenlijke zoektocht naar een beter verstaan van Gods bedoelingen.
Denk hierbij aan Efeze 3:16-19. De apostel Paulus bidt de gemeente toe dat ze de afmetingen en de inhoud van de liefde van Christus leert kennen, samen met al de heiligen. Hij heeft daarbij in het bijzonder gedacht aan de eenheid van joden en heidenen in het ene lichaam van de gemeente van Christus. Dat is nog steeds actueel. Wanneer de gemeente uit de heidenen het zicht op Israël verliest, komt zij niet toe aan deze hoogte, diepte, breedte en lengte. Een christelijke gemeente met een blinde vlek voor het joodse volk heeft een vertroebeld zicht op de dimensies van Gods heil.
Daarnaast is er de verbondenheid met broeders en zusters uit andere delen van de wereld alsook, via hun geschriften en getuigenissen, met vertegenwoordigers van de kerk van vroeger eeuwen. Een gelovige op z’n eentje kan slechts een fractie van Gods geheimenis ontwaren. Daarom hebben we elkaar nodig in de gemeenschap der heiligen. De een heeft déze kijk op het heilswerk van Christus, de ander heeft weer een ander vergezicht ontvangen, de een brengt déze schat uit de schatkamer van het koninkrijk der hemelen naar voren, de ander houdt dát sieraad in het licht.
Dit is niet bedoeld in postmoderne zin waarbij ieder zijn eigen waarheid heeft en de echte objectieve waarheid niet bestaat. Integendeel, er is die ene grote waarheid en werkelijkheid van Gods grote liefde en genade in Christus. Vergelijken we die met een reusachtige dikke boom, dan zien we de gelovigen van alle tijden en plaatsen in een kring rondom die boom staan. Met z’n allen kunnen ze die nog steeds niet omvatten! Maar samen ervaren ze er in elk geval meer van dan wanneer ze op hun eentje deze liefde willen peilen.
We beseffen dat ook onze eigen geloofsbeleving cultureel bepaald is en niet zonder meer uit de Bijbel voortvloeit. Nu het zwaartepunt van de wereldchristenheid naar het zuidelijk halfrond is verschoven, is het uiterst belangrijk dat gelovigen uit zes continenten elkaar ontmoeten in openhartige en diepgaande geloofsgesprekken. Zo wordt duidelijk dat christenen het zoeken naar waarheid uiterst serieus nemen, dat ze elkaar daarbij nodig hebben en in bescheidenheid beseffen dat Gods waarheid het gebrekkige menselijke kennen ver te boven gaat.
DUS
Het is onjuist om een intensieve en gepassioneerde zoektocht naar het zuivere verstaan en vertolken van Gods Woord af te wijzen en in plaats daarvan te kiezen voor vage formuleringen en algemeenheden waarin iedereen zich zonder slag of stoot moet kunnen vinden. Ook in missionair opzicht is dat een heilloze weg. Niemand is gebaat met een ”grootste gemene deler”-verhaal zonder spits, zonder diepgang en zonder zuiverend zoutgehalte. Liever een stevig debat dan gezapige vaagheid en verhullende rookgordijnen.