Verhalen van oud-leerlingen van reformatorische scholen kwamen op tafel, vrijdag in Hardinxveld. Maar vooral ook de vraag hoe het christelijk onderwijs leerlingen voldoende kan toerusten voor de overstap naar de seculiere wereld. Bijna honderd bestuurders, schoolleiders en docenten bogen zich erover op een themadag over wetenschap en geloof.

Het begon met een open brief in het Reformatorisch Dagblad van drs. Wim de Kloe (bestuurder van het Driestar College) en drs. Jan Kloosterman (directeur bij de Fruytier scholengemeenschap), een jaar geleden. Een brede commissie zou volgens de auteurs advies moeten geven voor het gesprek met jongeren over schepping en evolutie. De twee zien hetzelfde probleem als prof. dr. G. van den Brink. Maar zijn alternatief kunnen ze niet meemaken.

Het bestuurdersoverleg van de reformatorische scholen besloot de handschoen op te pakken. De themadag is het eerste resultaat.

Al snel werd gekozen voor een bredere inzet dan alleen de eerste hoofdstukken van Genesis. „Omdat dit raakt aan het gezag van de hele Schrift”, zegt De Kloe.

„Kernvraag is hoe je wetenschappelijke kennis waardeert”, vult Kloosterman aan. „De vragen die wij op tafel leggen leven in de hele gereformeerde gezindte.” Doel is om leerlingen te vormen, zodat zij zelfbewust kunnen deelnemen aan de discussie in de collegezaal.

Reik leerlingen niet alleen pasklare antwoorden aan; laat hen zelf de antwoorden ontdekken, bepleitte een oud-student ’s morgens. „Op mijn middelbare school was weinig ruimte voor een gesprek over twijfel. Meer openheid zou goed zijn.”

Prof. dr. M. J. Paul wees op de gevolgen van Darwins ideeën voor ons wereldbeeld. „We moeten leerlingen laten zien dat dit gedachtegoed niet alleen te maken heeft met hoeveel miljoen jaar geleden het leven is ontstaan.” Hij haalde Chris Buskes aan, een overtuigd evolutionist, die laat zien hoe het evolutionair denken doorwerkt in de hele maatschappij.

Van de evolutietheorie moeten leerlingen wel kennisnemen, maar ze weten dat de docent die na een halfuur weer onderuit schoffelt. „Laat hen ideeën van andersdenken bestuderen en zelf met een reactie komen”, stelde prof. Paul voor. Hij riep op het scheppingsgeloof in alle vakken een plek te geven – niet alleen bij aardrijkskunde en biologie. „Een les Nederlands over waar taal vandaan komt. En heb bij kunst aandacht voor de schoonheid van de schepping. Darwin lag er wakker van dat hij voor de bloemenpracht geen goede theorie had.”

Bedreiging

Christenen halen kennis en geloof soms ten onrechte uit elkaar, stelde prof. dr. W. van Vlastuin in zijn lezing over de vraag of wetenschap bedreigend is voor het geloof. „Als we de Bijbel zien als een cognitieve waarheid, beseffen we niet meer dat God door Zijn Woord tot ons spreekt.” In navolging van filosofen als Descartes en Kant is de scheiding van geloven en weten ook in de kerk doorgedrongen, legde hij uit. „De rede moet juist dienstbaar zijn aan het christelijk geloof.”

Puzzel

Prof. dr. Marc de Vries liet de deelnemers een puzzel oplossen. Van verschillende plaatjes met botten moesten zij een beest ‘maken’. Het resultaat laat zich raden: elke groep kwam met een ander dier. De Vries’ boodschap: ondanks goed uitgedachte wetenschap blijven er alternatieve, goed verdedigbare theorieën. Leerlingen zouden volgens hem de beperkingen van de wetenschap goed moeten kennen.

Ideeën voor concrete vervolgstappen waren er genoeg aan het eind van de dag. Van een speciale lesmethode tot leeskring en kennisdeling tussen scholen. Wordt vervolgd dus.