Abbott, Johnsson & Johnson, Merck en Pfizer hielden tussen 2013 en 2015 in ontwikkelingslanden gemiddeld 5 procent van hun omzet over als winst, zo stelt Oxfam na onderzoek. Deze zogeheten winstmarge was in ontwikkelde economieën 7 procent, maar in belastingparadijzen 31 procent. Volgens de ontwikkelingsorganisatie hebben de vier farmaciereuzen in Nederland samen 135 dochterondernemingen.

Oxfam zegt dat de bedrijven niet erg open zijn over welke winsten waar zijn gerealiseerd. Daardoor is het moeilijk om precies te zeggen hoeveel geld er wordt weggesluisd naar landen met voor de bedrijven gunstiger belastingregimes. Belastingontwijking is overigens niet strafbaar, in tegenstelling tot belastingontduiking.

„Geneesmiddelenbedrijven lijken regeringen te belazeren door belastingen te ontwijken”, zegt Esmé Berkhout, belastingexpert bij Oxfam Novib. „Daarnaast gebruiken ze hun macht en invloed om de prijzen van medicijnen hoog te houden en te lobbyen voor meer belastingvoordelen. Overheden hebben de belastinginkomsten hard nodig voor het verbeteren van de toegang tot gezondheidszorg.”