„Gemeenten hebben schuldhulp nog niet op orde”
Nog steeds vallen te veel mensen tussentijds uit bij de gemeentelijke schuldhulpverlening. De gemeenten zijn de hulp wel aan het verbeteren, maar de Nationale ombudsman heeft toch nog zorgen. Dat schrijft de ombudsman, Reinier van Zutphen, in een rapport. „Het moet sneller en beter. Uit allerlei onderzoeken blijkt dat schulden, zeker voor gezinnen met kinderen, schadelijk zijn. Gemeenten moeten zich dat aantrekken.”
De ombudsman vindt dat gemeenten moeten kijken naar waarom mensen afhaken en daar met oplossingen voor komen. Zo blijken veel mensen niet toe te komen aan het intakegesprek. De meeste mensen stoppen met hun aanvraag in de fase voor en na het aanmeldgesprek, en voor het intakegesprek. Ze kiezen dan liever voor een ander soort hulp, of zien op tegen de voorwaarden die gelden bij het hulpverleningstraject.
Ook vindt de ombudsman het zorgelijk dat bijna de helft van de deelnemende gemeenten geen exacte cijfers kon verstrekken. Van Zutphen: „Niet-meten is niet-weten.” Hij roept daarom gemeenten op om beter te registreren. Naar schatting hebben bijna 1,4 miljoen Nederlandse huishoudens problematische schulden of lopen het risico die te krijgen.
Voor dit vervolgonderzoek kreeg de Nationale ombudsman gegevens van 251 gemeenten, dat is een respons van 84 procent. Een groot deel van de gemeenten is toegankelijk voor nieuwe aanvragers: die kunnen binnen een paar weken terecht voor een face-to-face-gesprek.
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) vindt het goed dat de deelnemende gemeenten de uitkomsten krijgen toegestuurd. „Het kan aanleiding zijn om lokaal het gesprek met elkaar te voeren en eventueel zaken anders te communiceren richting de inwoner of anders uit te voeren in de keten van schuldhulpverlening.”
De VNG stelt dat er ook een grote taak is „weggelegd voor het Rijk (als schuldeiser), werkgevers, zorgverzekeraars, woningbouwcorporaties en andere spelers in de keten”. Volgens de organisatie is het eigenlijk al te laat als mensen zich melden bij de schuldhulpverlening. „Meer aandacht zou moeten gaan naar het voorkomen hiervan en de zorgplicht die schuldeisers hebben.”
De NVVK, branchevereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren, zegt dat er al veel verbeterd is maar, zo zegt voorzitter Marco Florijn, er „blijft altijd ruimte voor verbetering. Zo dringen wij er bij gemeenten op aan dat meer en betere schuldhulpverlening aan ondernemers moet worden geboden.” Ook zet de organisatie in op het vroeg signaleren van schulden om problematische schulden te voorkomen. „Dan zijn er meer mogelijkheden hulp te bieden.”