Rust in het Midden-Oosten is nog ver te zoeken
De oorlog in Syrië is voorbij. Die boude stelling durven steeds meer internationale analisten in hun commentaren aan. Niets is minder waar. En de rust in het Midden-Oosten als geheel is nog helemáál ver te zoeken.
Toegegeven, terreurbeweging Islamitische Staat is zo goed als verslagen. Na de aanvankelijke, ogenschijnlijk onstuitbare opmars in Syrië en Iran is er van het zelfuitgeroepen kalifaat vrijwel niets meer over. Dat kostte overigens de nodige buitenlandse militaire en diplomatieke inspanningen en leidde af en toe bijna tot directe confrontaties tussen internationale actoren op het Syrische slagveld.
Nu de Syrische president Bashar al-Assad, met hulp van Iran en Rusland, weer stevig in het zadel zit, lijkt het een kwestie van tijd dat de wapens in het door jarenlange oorlog geteisterde land zullen zwijgen. Er moeten nog wat verzetshaarden in het zuiden en zuidwesten worden opgeruimd, maar dat is het dan wel.
Niets is minder waar. Assad heeft al aangekondigd dat hij ook in het noorden volledige orde op zaken wil stellen. Als de Koerdische milities zich daar aan zijn kant scharen, zal dat hoogstwaarschijnlijk tot oorlog met Turkije leiden. En dan is weer zeer de vraag wat de reactie van Rusland zal zijn, dat nog steeds de belangrijkste bondgenoot van Damascus is.
Hoe men ook over het Turkse optreden tegen de Koerden in Syrië en Noord-Irak denkt, het land is nog altijd een lidstaat van de NAVO. Het is dus maar de vraag welke repercussies een militaire escalatie tussen Turkije en Syrië (mogelijk met steun van Rusland) voor het bondgenootschap zal hebben.
En dan is er de kwestie Iran. De Iraanse president Hassan Rohani en zijn Amerikaanse collega Trump wisselden de afgelopen weken al de nodige onbeleefdheden uit. Dat valt wellicht nog te scharen onder de gebruikelijke retoriek die een regio als het Midden-Oosten zeker niet vreemd is en die tegenwoordig in het Witte Huis ook niet ongebruikelijk is.
De dreigende Amerikaanse sancties tegen Iran en de mogelijke Iraanse tegenreactie om de olietoevoer van en naar de Perzische Golf af te sluiten, voeden echter de vrees dat deze kwestie nog weleens ernstige gevolgen kan hebben.
De Amerikaanse nieuwszender CNN wist te melden dat Trump serieus militaire actie tegen Iran overweegt om de internationale olieroutes rond de Perzische Golf open te houden. Dat klemt des te meer nu Saudi-Arabië de westelijke doorvaart rond het Arabische schiereiland heeft afgesloten, omdat daar inmiddels diverse olietankers zijn beschoten.
Voeg daarbij de voortdurende onrust rond de Gazastrook en de dreiging van Iran en Hezbollah in het noorden van Israël en dan kan de conclusie niet anders luiden dan dat de rust in het Midden-Oosten nog lang niet is weergekeerd. Alle positieve analyses ten spijt. De regio heeft niet voor niets de benaming kruitvat.