Buitenland

Post Uit Parijs: het Franse volkslied uit duizenden schorre kelen

Het volkslied is de laatste tijd in Frankrijk weer met hart en ziel gezongen. We beleefden zowel de nationale feestdag, op 14 juli, als winst bij het WK voetbal. Maar wat zingen we eigenlijk?

Mark Heijster
24 July 2018 15:19Gewijzigd op 16 November 2020 13:48
Festiviteiten bij de Franse nationale feestdag. beeld EPA
Festiviteiten bij de Franse nationale feestdag. beeld EPA

Het volkslied is niet alleen goed voor officieuze bijeenkomsten, maar ook voor volksfeestjes, zoals winst van Frankrijk op het WK. Belangrijke straten van Parijs staan dan vol met mensen. Om de boel van tijd tot tijd wat op te peppen, nemen sommige toeschouwers het voortouw om het volkslied aan te heffen.

Dat gaat bijvoorbeeld zo. Een magere jongeman met ontbloot bovenlijf wordt boven de hoofden van de menigte gehesen. Een schriele verschijning, die vervolgens eenieder verrast door zijn buitengewoon luide stemgeluid. „Auxxx aaaaarmes!” „Te wapen!” buldert bij boven de hoofden van de mensenmassa. Versuft wordt iedereen wakker. Het antwoord van de menigte volgt al snel: „Auxxx aaaaarmes!”

Nu wordt het echte strijdlied ingezet. De Marseillaise. Duizenden kelen schreeuwden zich schor. „Allons enfants de la Patrie-ie-e; Le jour de gloire est arrivé…”

Niet één keer, maar tientallen keren komen het eerste couplet en refrein vervolgens voorbij. Iedereen kent de woorden, wat overigens nauwelijks een wonder mag heten, aangezien verschillende politici van zowel de linker- als de rechterzijde veel in het werk hebben gesteld om het volkslied verplicht op te nemen in het vak maatschappijleer.

Bij het bloederige refrein gaan de armen de lucht in:

„Aux armes, citoyens,

Formez vos bataillons,

Marchons, marchons!

Qu’un sang impur

Abreuve nos sillons!

„Te wapen, burgers,

Vormt uw bataljons,

Laten we marcheren,

marcheren!

Zodat het onreine bloed

onze voren doordrenkt!”

Over die laatste zin ontstaat van tijd tot tijd heibel. Verschillende historici zijn het pertinent oneens met de interpretatie die zelfs in recente schoolboeken is terug te vinden. Je zou bijna denken dat er bewust gezocht is naar een interpretatie die verenigt.

En dat is niet ondenkbaar. Het is ontegenzeggelijk waar dat de waarden van de Republiek juist al heel lang onder grote druk staan. Jongeren uit de banlieues, kinderen van ouders die vanuit de voormalige koloniën naar Frankrijk verhuisden, worden gediscrimineerd en hebben nauwelijks kansen op de arbeidsmarkt. De jeugd voelt geen enkele verwantschap met een Republiek die hen als tweederangsburgers behandelt.

Volgens de politiek correcte versie zou je het onreine bloed moeten zien als het bloed van het volk. De Marseillaise is een lied dat vier jaar na de bestorming van de Bastille geschreven werd. De revolutionairen waren bereid om op de akkers van het vaderland te sterven en hun eigen onzuivere bloed te offeren bij hun strijd tegen tirannen, de monarchen met hun adellijke pure, blauwe bloed.

En dat klopt niet. Fakenews, roepen sommige historici zelfs. De Marseillaise is een volkslied dat juist verdeeldheid propageert. Het onreine bloed is niet het bloed van het volk, maar wel degelijk het bloed van de vijand.

Voor leiders die de boel bij elkaar willen houden, is dat geen fijne boodschap.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer