De vrijwillige centra kunnen „tijdelijk en ad hoc” van aard zijn, maar waar ze moeten komen is nog altijd onduidelijk. De EU-leiders hadden de commissie vorige maand opdracht gegeven dit idee uit te werken, na de weigering van de Italiaanse regering om reddingsschepen aan te laten meren als de opvarenden niet eerlijk worden verdeeld over Europa.

Brussel biedt volledige operationele steun aan lidstaten die een opvangcentrum openen. Voor grenswachten, asielexperts, tolken, veiligheidsscreenings en terugkeerfunctionarissen wordt gezorgd. Zogenoemde ontschepingsteams kunnen lidstaten die hun havens openstellen helpen met het aanmeren van boten met tot 500 mensen, betaald door de EU. Lidstaten moeten zorgen voor medische professionals.

Doel van de centra is economische migranten zo snel mogelijk te onderscheiden van vluchtelingen. De ‘asielscreening’ moet in 72 uur klaar zijn, waarna ze ofwel naar het land van herkomst terug moeten of worden opgevangen in een EU-land.

De commissie wil de coördinatie op zich nemen en zo snel mogelijk een proefproject beginnen „om het concept te testen”. „Meer dan ooit hebben we nu gemeenschappelijke Europese oplossingen rond migratie nodig”, aldus EU-commissaris Avramopoulos (Migratie).

Het plan voor door Europa betaalde ‘ontschepingsplatforms’ buiten de EU wordt volgende week in Genève verder besproken met de VN-organisaties UNHCR en IOM. Het worden in ieder geval geen kampen of detentiecentra, aldus Brussel. Ze moeten „zo ver mogelijk verwijderd” zijn van plekken in Afrika vanwaar migranten vertrekken. Lang niet alle mensen van wie wordt vastgesteld dat ze recht hebben op internationale bescherming zullen naar Europa mogen komen.

De ambassadeurs van de lidstaten buigen zich woensdag over de voorstellen.