Trechter maakt explosieven onschadelijk
De vezelversterkte kunststoffen van Futura Composites moeten op elke plek en onder alle omstandigheden kunnen functioneren. Of het nu in een satelliet rond de maan is, de onderkant van een racewagen betreft, de trommel van een MRI-scan is of een koker die wordt ingezet in de strijd tegen verdachte pakketjes en explosieven.
„We zijn een bijzonder bedrijf”, zegt ir. N. Pereboom, sinds zeven jaar directeur van Futura Composites in Heerhugowaard. In 1968 ging het bedrijf als Epicon van start. Het was daarvoor een machinefabriek die zich specialiseerde in draglines en kranen. In 2000 werd het overgenomen door de Engelse Tesla-groep. Het bedrijf is een van de vier werkmaatschappijen van die Tesla-groep. „Iedere werkmaatschappij moet zijn eigen broek ophouden”, zegt Pereboom.
Bij de moedermaatschappij werken in totaal 270 mensen. Bij Futura Composites zijn dat er 35, van wie 6 engineers. Het bedrijf heeft zich toegelegd op speciale toepassingen voor composieten. Dat zijn samenstellingen van glas, koolstof of kevlar, plus een harssoort als epoxyhars. „Waar andere bedrijven conventionele materialen gebruiken, zoals staal, gebruiken wij vezelversterkte kunststoffen”, aldus Pereboom. „Daarbij zijn we altijd op het randje bezig van wat technologisch nog net kan. Wat we maken moet onder de meest extreme omstandigheden kunnen functioneren.”
Als voorbeeld noemt Pereboom de verbindingsbuizen tussen de zonnepanelen van de Smart-satelliet, die op weg is naar de maan. Het gaat om zes componenten die de lancering van de satelliet moeten doorstaan. Een greep uit de andere producten van Futura Composites: een sandwichpaneel dat in de radiologie wordt gebruikt, koppelingen van pijpleidingen, onderdelen van luxe jachten, telescoopantennes, trappen van schepen en lanceerkokers voor dektorpedo’s. Indrukwekkend is ook het magneetsysteem van de MRI-scanner, waarvan de magneten zijn omwikkeld met door epoxyhars geharde glasvezel. Ook draaiende delen van de Nieuwe Waterwegkering bleken te veel onderhoudskosten met zich mee te brengen. Futura Composites bracht de kosten aanzienlijk terug door draaiende delen te vervangen door composiet.
Zes jaar geleden werd directeur Pereboom benaderd door TNO-PML, de defensietak van TNO. „Steeds vaker wordt de samenleving geconfronteerd met achtergelaten pakjes of koffers met explosieven in winkelcentra en op luchthavens. Samen met de Explosieven Opruimingsdienst wilde TNO iets ontwikkelen waarin munitie tot ontploffing kon worden gebracht op een manier waarbij de omgeving geen schade zou ondervinden. Het moest een soort beschermingshuls zijn die niet te zwaar mocht zijn, bestand was tegen granaatscherven, niet magnetisch was en die de drukgolf van de ontploffing moest opvangen.”
Futura Composites ontwikkelde de Episafe, een koker met een doorsnee variërend tot bijna een halve meter. Pereboom: „Deze koker kan door één man over een verdacht pakketje of een granaat worden geplaatst en tot ontploffing worden gebracht, zonder dat de omgeving schade wordt toegebracht. Twee jaar geleden had men dus na de bommeldingen bij Ikea, de betreffende vestigingen en de omgeving ervan niet hoeven ontruimen als men deze koker had gehad. We hebben proeven gedaan met koffers met een kilo springstof erin en met pijpbommen. Het verschil was enorm. Als je ziet wat een pijpbom voor schade aan kan richten. Verpakt in de Episafe was er geen omgevingsschade.” De directeur van Futura Composites spreekt van een enorme doorbraak. Voor defensie zijn er inmiddels vijftig van deze Episafes in de maak. Inmiddels is er ook een koker in productie voor Rotterdam Airport. „Eigenlijk zou elk gemeentehuis en politiebureau zo’n bomtrechter moeten hebben”, zegt Pereboom.
Alle kunststofproducten worden in Heerhugowaard gemaakt. „Er wordt wel eens gezegd dat het midden- en kleinbedrijf niet innoveert”, zegt Pereboom, „maar ons bedrijf is voor 90 procent innovatief bezig.” Zo’n 10 procent van de WAO-gevallen wordt toegeschreven aan rug- en nekklachten. Futura Composites is samen met enkele universiteiten bezig om synthetische tussenwervelschijven te ontwikkelen. „Het staat nog in de kinderschoenen”, zegt Pereboom, „maar er zit toekomst in. Wellicht kan zo’n kunststof tussenwervelschijf op termijn veel mensen uit de WAO houden.”