Volgens het voorstel van Van der Hoeven verdwijnt het onderscheid tussen zwarte en witte basisscholen en is alleen het opleidingniveau van de ouders nog van belang. Dit betekent dat er meer geld naar witte scholen gaat.

Dit schiet de gemeente Amsterdam in het verkeerde keelgat. „Wij maken ons grote zorgen over de voorgenomen bezuiniging”, aldus een woordvoerder namens wethouder Aboutaleb woensdag. „Het is een opeenstapeling van maatregelen die ons en de andere grote steden hard treft.”

In Amsterdam is ongeveer tweederde van de scholen zwart. „Het gevolg is dat op zwarte scholen vele leerkrachten zullen verdwijnen, met name de ondersteunenden”, aldus de zegsman. „Dit verkleint de kansen van kinderen en is slecht voor de sociale stabiliteit in de stad.”

Ook de Rotterdamse onderwijswethouder Van der Tak verwacht dat zwarte scholen in de grote steden er door de nieuwe regeling op achteruit zullen gaan. Hij vindt dat witte scholen die in achterstandswijken weigeren allochtone leerlingen te plaatsen, zouden moeten worden gekort.

Van der Tak is het er wel mee eens dat het onderscheid tussen zwarte en witte basisscholen vervalt bij het toekennen van extra geld voor achterstandsleerlingen. „Etniciteit wordt nu verward met achterstand. Dat kun je niet meer blijven volhouden bij de tweede en derde generatie allochtonen.”

Het nieuwe voorstel van Van der Hoeven staat los van een eerdere bezuiniging van 100 miljoen euro op geld dat de gemeenten krijgen voor het bestrijden van achterstanden in het onderwijs. Amsterdam loopt hierdoor circa 10 miljoen euro mis. „We hopen dat de Tweede Kamer zal ingrijpen”, aldus de gemeente. De Rotterdamse wethouder pleit ervoor dat de miljoenenbezuiniging wordt gehalveerd.

Overigens bleek uit woensdag vrijgegeven stukken dat de onderwijsreserves van de veertien Amsterdamse stadsdelen vorig jaar met 16 procent zijn toegenomen tot ruim 91 miljoen euro. Een jaar eerder groeiden de onderwijsreserves met 20 procent. Volgens de gemeente kan zij dit geld niet zomaar investeren in zwarte scholen of het wegwerken van achterstanden, maar is het gereserveerd voor bijvoorbeeld nieuwbouw.