EU-president Donald Tusk schrijft in zijn uitnodiging aan de leiders dat de tijd dringt. Hij waarschuwt voor de opkomst van autoritaire regimes in de EU. „Steeds meer mensen geloven dat alleen antiliberale, anti-Europese maatregelen illegale migranten kunnen stoppen. Als ze dat geloven, dan geloven ze alles wat ze wordt verteld.”

Diplomaten verwachten dat de Italiaanse premier Giuseppe Conte donderdag zo nodig tot diep in de nacht wil blijven onderhandelen over maatregelen die Italië ontlasten. Tusk stelt voor regionale ‘platforms’ buiten de EU op te zetten waar migranten die op zee zijn onderschept naartoe worden gebracht. Daar wordt direct bepaald wie een vluchteling is die bescherming behoeft en wie een economische migrant is die geen recht heeft op asiel.

Ook kan de bewaking aan de buitengrenzen worden opgevoerd met een versnelde uitbreiding van het Europese grensagentschap Frontex, en het Afrikafonds worden gespekt om te verhinderen dat mensen de oversteek naar Europa wagen. Lidstaten kunnen ook onderling afspraken maken om migranten van elkaar over te nemen.

Het is waarschijnlijk dat de hete aardappel over de structurele hervorming van het asielbeleid wordt doorgeschoven. In september organiseert Oostenrijk een speciale migratietop.

Donderdag wordt ook gesproken over verlenging van de economische sancties tegen Rusland en de verstoorde handelsrelatie met Washington.

Vrijdagmorgen praat EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier de leiders minus de Britse premier bij over de brexit. De onderhandelingen daarover vorderen niet erg. Daarna volgt een eurotop met 27 leiders. Ze praten over de bankenunie en plannen om het Europese noodfonds ESM uit te bouwen. Het Duits-Franse voorstel voor een aparte eurozonebegroting komt ook aan de orde, zonder besluit erover.

Voor premier Mark Rutte zit er een „verheugend” moment in de top. Zijn collega’s steunen in de conclusies de oproep aan Rusland om zijn verantwoordelijkheid te nemen en volledig mee te werken aan het onderzoek naar het neerhalen van de MH17.