Is zonde overal hetzelfde?
Sommige dingen die vroeger als zonde werden gezien, ervaren we nu niet meer als zondig. Wat christenen in andere culturen zonde vinden, verschilt. Is zonde overal en altijd hetzelfde?
JA
Zonde vormt de zwarte achtergrond van het licht van het Evangelie. Zonde als overtreding van de Tien Geboden is op alle plaatsen en in alle omstandigheden zonde. De geboden van de Heere God gelden iedereen. Daarnaast zijn er andere voorschriften in het Woord van God. Het nalaten daarvan is overtreding van de wil van God.
Het ligt ook breder en dieper. Niemand voldoet aan het doel van God, namelijk het leven tot eer van Hem. Dit missen van het doel is zonde. Want zonde is het dat je je vertrouwen richt op iets anders dan God en Zijn beloften, wanneer je verlangen niet gericht is op het dienen van God. In andere woorden noemt de Bijbel dit het ontbreken van geloof in de waarheid van God. Alles wat uit het geloof niet is, is zonde.
Het Nieuwe Testament daalt nog een stap dieper af. Daarin openbaart de Heere de grootste zonde, namelijk het afwijzen van het offer van Zijn Zoon. Daarom rust de toorn van het Lam, de Heere Jezus Christus, gegeven tot een verzoening voor onze zonden, op iedere ongelovige.
Leven als doelmisser en het verwerpen van de Heere God, van Zijn geboden en Zijn Zoon zijn zonden in iedere tijd en op elke plaats. Tegen deze achtergrond vervult de kerk haar opdracht van zending en evangelisatie en predikt zij de verlossing van de slavernij van de zonde en het leven voor God door het geloof in Jezus Christus.
NEE
Maar hoe zit het dan met de praktijk? Is er over de invulling van Gods gebod om de sabbat te houden wereldwijd niet veel discussie? En zijn er niet allerlei voorschriften waarvan de overtreding alleen plaatselijk of tijdelijk geldt als zonde? Waarom worden sommige gewoonten die in het verleden als zondig werden gezien, zoals fietsen naar de kerk, nu niet meer als zondig ervaren? En wat te denken van het drinken van alcohol en het roken dat door veel christenen in andere landen als een zonde wordt gezien, maar onder ons gemeengoed is?
Tussen de verwoording van Gods wet en de toepassing ervan zit afstand. Zelfs in de Tien Geboden komen we woorden tegen die horen bij de toenmalige situatie, zoals sabbat, slaaf, slavin, rund en ezel. Er is dus een ruimte te overbruggen tussen wat de Bijbel zegt en hoe je dat in jouw situatie van alledag toepast. Daarom kan het verschillen wat christenen als zonde zien. Hiervan zijn talloze voorbeelden te geven. Veel buitenlandse christenen zien het bezoeken van een restaurant op zondag niet als zonde. Het is immers hun dagelijkse gewoonte om buitenshuis te eten. De omgang tussen man en vrouw in het openbare leven is daarentegen voor veel christenen in Afrika strikter dan wij in Nederland gewoon zijn. Een getrouwde man zondigt als hij meerijdt in de auto van een vrouwelijke collega, of er moeten andere passagiers bij zijn. Ook de visie op kleding is wereldwijd verschillend. Velen zien het dragen van een broek door een vrouw niet als een zonde, maar juist als eerbaar en kuis. Zelfs over crematie is de opvatting verschillend. Christenen in Japan en Bali cremeren hun doden en bewaren de as in de kerk of op een stukje grond van de kerk.
Worden verschillen over wat zonde is, veroorzaakt door een gebrek aan kennis? Dat kan het geval zijn. Dan leidt onderwijs tot een dieper verstaan van wat wel of geen zonde is. Maar dit is beslist niet altijd het geval. Christenen die hetzelfde goddelijke gezag toeschrijven aan de Bijbel, kunnen na diepgaand onderzoek tot andere conclusies komen over wat wel of niet zondig is.
DUS
De Heere heeft bij Zijn geboden en voorschriften in veel gevallen de concrete invulling opengelaten. Hij onderwijst de nieuwtestamentische kerk op een eenvoudigere manier, zonder een zo grote uitwendige toerusting (Calvijn). Zonde als overtreding van Gods geboden is daarom vanuit de mens gezien niet overal hetzelfde.
Is dat een probleem? Nee. Iemand die Jezus Christus als zijn Zaligmaker kent, ontvangt namelijk Gods wet uit Zijn handen. Hij is het Die de wet met Zijn Geest in het hart schrijft en onderdeel laat zijn van iemands diepste drijfveren. De liefde tot God die hierin meekomt, is vervolgens de motivatie om Zijn geboden als leefregel na te volgen. En daar draait het om: de liefde en de dankbaarheid, wetend dat in Christus de gehele wet vervuld is en in Hem alle zonde is weggenomen. Dan kan de concretisering ervan in Siberië anders uitvallen dan in Staphorst, of in Zeeland anders dan op de Veluwe. Maar de liefde is dezelfde en die is groot genoeg om vele verschillen te bedekken.