Dat blijkt uit cijfers die statistiekbureau CBS woensdag heeft bekendgemaakt.

Ruim een derde van de over zee aangevoerde kolen in de Europese Unie wordt in Nederlandse havens overgeslagen. Rotterdam is met 25 miljoen ton overslag de grootste kolenhaven van Europa. Hier kunnen de allergrootste schepen lossen. Amsterdam staat met 19 miljoen ton op de tweede plaats, gevolgd door Hamburg met ruim 7 miljoen ton. Ook de kleinere havens van Groningen Seaports en Zeeland Seaports krijgen kolen aangevoerd. De aanvoer in Groningen nam de afgelopen jaren toe, vanwege de opening van de nieuwe kolencentrale in Eemshaven.

Dat de totale kolenoverslag in Nederlandse havens daalt is volgens een woordvoerster van het CBS onder meer het gevolg van de sluiting van de kolencentrales in het Zeeuwse Borssele en het Limburgse Buggenum.

Van de in Nederlandse havens aangevoerde kolen ging vorig jaar 32 miljoen ton de grens weer over. Hiervan vond verreweg het grootste deel, meer dan 90 procent, zijn weg naar Duitsland.

Ongeveer 30 procent van de kolen, 15 miljoen ton, was bestemd voor de Nederlandse kolencentrales en staalindustrie. Maar die bestemmingen lopen terug: in 2017 met 10 procent. Op de Rotterdamse Maasvlakte werden vorig jaar twee kolencentrales gesloten.

Binnenvaart

Voor de Nederlandse markt hoeft maar een klein deel van de kolen verder te worden vervoerd, omdat de staalindustrie en de meeste kolencentrales in havengebieden liggen. Alleen de centrale in Geertruidenberg wordt via de binnenvaart bevoorraad.

Het grootste deel, 78 procent, van de doorvoer van kolen naar het buitenland gebeurt met binnenvaartschepen. Het aandeel van de trein in het internationaal kolentransport is vorig jaar gedaald tot 22 procent.

Van al het internationale goederenvervoer via de binnenvaart bestaat 20 procent uit het transport van kolen. Bij het spoor is het aandeel kolen 30 procent van het totaal vervoerde gewicht met het buitenland als bestemming. In 2016 lag dit nog op ruim 34 procent.

Voor de Nederlandse havens vormen kolen een belangrijk deel van de totale jaarlijkse goederenaanvoer. De brandstof is goed voor een achtste deel. Verschillen zijn er wel: in de haven van Amsterdam waren kolen in 2017 goed voor bijna 30 procent van de totale hoeveelheid geloste goederen.

Het CBS keek ook naar de herkomst van steenkool. Rusland staat bovenaan, daarna volgen de VS, Colombia en Australië.