Kabinet gaat debat over veiliger jaarwisseling uit de weg
Wie een stevige discussie in zijn voordeel wil beslechten, kan het argument aandragen dat hij met zijn standpunt in een breedgedragen traditie staat. Zo’n voorbeeld van een beroep op ‘dé traditie’ werd vrijdag gegeven door vicepremier De Jonge, na de ministerraad. De Jonge zette uiteen wat het kabinet wil doen om de jaarwisseling in Nederland veiliger te laten verlopen. Hij sprak over gratis veiligheidsbrillen die verkopers van vuurwerk verplicht aan hun klanten moeten verstrekken. Ook beloofde hij dat de opsporing van illegaal vuurwerk wordt geïntensiveerd en dat knalvuurwerk, voordat het te koop is, gerichter door de Inspectie voor de Leefomgeving gaat worden getest.
Een verbod op vuurpijlen en knalvuurwerk kwam in het rijtje maatregelen niet voor. Dat is opmerkelijk, aangezien de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) daar een halfjaar geleden met klem op had aangedrongen. De argumenten daarvoor spraken voor zich. Zo noemde de raad de vele spoedbezoeken van slachtoffers aan ziekenhuizen en huisartsenposten. Het rapport wees verder op de talrijke schademeldingen als gevolg van illegaal knalvuurwerk.
Het kabinet schuift de aanbeveling van de OVV voorlopig echter terzijde, volgens De Jonge omdat de Hollandse traditie rond oud en nieuw daardoor te veel zou worden aangetast. Voor alle duidelijkheid: de raad drong nog niet eens aan op een totaalverbod: in fonteinen, grondtollen en draaizonnen zag hij geen kwaad.
Veel opsporingsdiensten delen het optimisme van het kabinet over de mogelijkheden om partijen met illegaal vuurwerk vaker te onderscheppen niet. Over het effect van het beter testen van knalvuurwerk is het rapport van de raad al even somber. Veel markeringssystemen voor veilig consumentenvuurwerk blijken niet te voldoen, omdat het de toezichthouders en de vuurwerkbranche ontbreekt aan voldoende inzicht in de tekortkomingen in het productie- en testproces. Of deze stappen enig gewicht in de schaal zullen leggen, staat dus nog te bezien.
Twijfelachtig is in de eerste plaats echter hoe steekhoudend De Jonges beroep op de traditie is. Onderzoek van TNS NIPO uit 2016 liet zien dat de bestaande praktijk van ”ruim baan voor het afsteken van consumentenvuurwerk” voor veel Nederlanders bepaald niet in beton is gegoten. Zestig procent van de bevolking blijkt zelfs prima te kunnen leven met een algemeen verbod voor consumenten om vuurwerk af te steken, mits elke gemeente een eigen alternatieve vuurwerkshow organiseert. Of burgers echt zo hechten aan het zelf mogen laten ontbranden van Bengaalse fakkels, skydancers of rotjes als De Jonge het vrijdag deed voorkomen, is dan ook maar de vraag.
Het beroep op ‘dé oudjaarstraditie’ lijkt voor Rutte III vooral een gelegenheidsargument om de coalitievrede te bewaren en het debat over het treffen van steviger maatregelen uit de weg te gaan. Een slechte zaak.
Hoofdredactie
