Nuchter realisme hangt rond de top tussen Trump en Kim
Een amicale sfeer zal belangrijk zijn, want de vervolggesprekken worden grimmig. Dat is aan de vooravond van de top tussen Donald Trump en Kim Jong-un in ieder geval duidelijk. Maar wat valt er verder te verwachten? Zes vragen en antwoorden.
Na een valse start, waarbij de Amerikanen bij monde van zowel president Trump als zijn adviseur John Bolton de Noord-Koreanen voor het blok plaatsen („ga akkoord met complete nucleaire ontwapening, anders zwaait er wat”), wordt de top van komende dinsdag de laatste twee weken serieus voorbereid.
Waarom lijkt de topontmoeting dinsdag wel door te gaan?
De doelen zijn aan Amerikaanse zijde de laatste weken aanzienlijk realistischer geworden. Zo is de top door Trump afgevlakt tot „het begin van een traject”, ofwel de start van een mogelijk lange, hobbelige weg in de richting van een overeenkomst. Het alles-of-niets-scenario heeft plaats gemaakt voor meer flexibiliteit aan Amerikaanse kant en daardoor is de top niet bij voorbaat gedoemd te mislukken.
Staat Kim Jong-un onder druk om concessies te doen?
Dat willen de Amerikanen graag doen geloven, maar dat is nog maar zeer de vraag. Pyongyang kruipt in ieder geval niet in zijn schulp door de Amerikaanse dreigementen. Het schermen met een militaire aanval, zoals Trump en Bolton meermalen deden, was even irreëel als de vuurzee die het Noord-Koreaanse regime de VS in het vooruitzicht stelden. Een militaire optie is voor geen van beide partijen een werkbaar scenario, omdat daarbij teveel slachtoffers vallen.
Dat neemt niet weg dat de internationale sancties het land pijn doen. Maar of dát Kim ertoe heeft bewogen om dinsdag naar Singapore af te reizen valt te betwijfelen. Om van dat sanctieregime gatenkaas te maken zijn sluwere methodes denkbaar en die worden nu al volop door de Noord-Koreanen beproefd. Zo had Kim (of zijn naaste medewerkers) de laatste tijd meer topontmoetingen: met de buurlanden Zuid-Korea, China en Rusland, alledrie cruciaal voor het handhaven van een gesloten ‘afknijpbeleid’ tegenover Noord-Korea.
Wat wil Kim Jong-un dan bereiken met deze top?
Kim heeft al vrij snel na zijn aantreden een tweesporenbeleid aangekondigd: de ontwikkeling van kernwapens, bedoeld om zijn regime veilig te stellen tegenover „vijandelijke grootmachten” (lees: de VS, maar mogelijk ook China), en economische ontwikkeling van zijn land. Het eerste doel is bereikt en Kim is nu voortvarend aan de gang met dat tweede doel: economische ontwikkeling. Daarvan moet het eindresultaat worden dat zijn land op gelijk welvaartsniveau komt met buurland Zuid-Korea. Kim verwacht als kernwapenmacht economisch meer van de internationale gemeenschap en van de VS te kunnen afdwingen.
Wat willen de VS bereiken met de top?
Dat Kim uiteindelijk akkoord gaat met denuclearisatie van zijn land –het opdoeken van zijn kernwapenarsenaal– omdat de huidige verzameling wapens een gevaar vormt voor Amerika. Op de top zal het woord denuclearisatie vast gaan vallen, maar dan in vage bewoordingen, zonder een concrete invulling. Noord-Korea zal zijn nucleaire huid immers duur verkopen en waarschijnlijk slechts gedeeltelijk.
Wat zijn de risico’s die aan deze top kleven?
Amerikaanse diplomaten hebben al laten weten bang te zijn dat de doorgaans impulsief reagerende Trump zich dinsdag niet aan zijn voorgekookte lijstje met eisen en concessies houdt, maar er zelf zaken aan toevoegt of juist vanaf haalt. Dus als Kim bijvoorbeeld vraagt om terugtocht van de 27.000 Amerikaanse troepen uit Zuid-Korea, dat Trump dan voor het oog van de camera’s reageert met een joviaal „dat gaan we regelen”.
Wanneer is de top geslaagd?
Als Kim Jong-un zou instemmen met gefaseerde denuclearisatie: ontmanteling van zijn kernwapenarsenaal in fasen, in ruil voor veiligheidsgaranties van de Amerikanen en verzachting van de sancties. Daarnaast zouden de VS en Noord-Korea „het begin van een nieuwe relatie” op het Koreaanse schiereiland kunnen proclameren, uiteraard inclusief die met Zuid-Korea.
Kim durft reis aan naar superveilig Singapore
Het land dat dinsdag als gastheer optreedt tijdens de top van de Amerikaanse president Trump en de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un is de stadstaat Singapore. Voor de twee is die plek bij uitstek geschikt. Zo onderhoudt Singapore met beide landen diplomatieke betrekkingen en wordt het als neutraal land beschouwd. Daar komt bij dat de Singaporese samenleving strak gedirigeerd wordt en strenge wetten kent die criminaliteit tegengaan. Dat komt met name Kim goed uit omdat hij voor zijn leven vreest nu hij zo ver van huis moet. De veiligheidsdienst geldt er als een van de beste van Azië.
Een handige bijkomstigheid voor de Noord-Koreanen is dat Singapore uitstekend bereikbaar is voor het regeringsvliegtuig van Kim: dat hoeft niet onderweg bij te tanken.
Voor Trump en Kim is het leuk te weten dat er twee orchideeën op de markt komen die hun naam dragen. Eén exemplaar krijgen de heren dinsdag uitgereikt.
Kim moet zoiets bekend voorkomen: de Kimilsungia en de Kimjongilia (soort begonia’s) werden ooit speciaal voor zijn opa Kim Il-sung en zijn vader Kim Jong-il gekweekt.