Dat gebeurde ter gelegenheid van het afscheid van dr. Sjaak van ’t Kruis, die met pensioen gaat. Hij was vanaf 2004 beleidssecretaris van de verschillende scriba’s van de Protestantse Kerk. Die waren alle drie aanwezig: dr. B. Plaisier, dr. A. J. Plaisier en dr. R. de Reuver, de huidige scriba.

Eerder was Van ’t Kruis door de hervormde Raad voor de Zending uitgezonden naar de Christelijke Kerk van Midden-Sulawesi (Indonesië), als predikant voor toerusting en als docent aan de Theologische Academie in Tentena. Met de scriba’s deelt hij de „zendingsgeest.” Dr. B. Plaisier en dr. A. J. Plaisier werkten ook in Indonesië, terwijl dr. De Reuver missionair predikant was in Den Haag.

Pionierswerk

Dr. A. J. Plaisier zei te geloven dat het pinkstervuur weer oplaait. „We proberen er met ons pionierswerk aan mee te werken”, vervolgde hij. „Dat er weer een kerk ontstaat rond woorden en daden die aan het Evangelie ontspringen, is niet gelijk een methode om de wereld te verbeteren. Het is ook niet een methode om de relevantie van de kerk te bewijzen.”

Hij had ook kritiek. „Zolang we in de kerk vooral bezig zijn met elke keer weer de ontdekking te bejubelen dat we het ook niet meer weten en dat twijfelen mag, zijn we bezig met een achterhoedegevecht. Dat is binnenkerkelijk. En dat is onderhand bezig voorbij te gaan.”

Dr. B. Plaisier noemde het Samen op Weg-proces, dat in 2004 leidde tot de vorming van de Protestantse Kerk, „ten diepste een geestelijk proces. We zijn luisterend en biddend onze weg gegaan. De weg naar de eenheid was nauw verbonden met de missionaire gestalte van de gemeente.”

Kerkvernieuwing mag volgens hem niet betekenen dat de band tussen plaatselijke gemeenten en pioniersplekken zal verdampen of dat er in de toekomst alleen maar plek zou zijn voor „fluïde” gemeenschappen. „Van vluchtige vormen van vernieuwing verwacht ik voor de lange termijn weinig. Een fluïde kerk –een soort geradicaliseerd congregationalisme– kan nooit voldoen aan de opgaven waarvoor de kerk in de toekomst staat.”

Dr. De Reuver ging in zijn bijdrage in op beslissende ervaringen in zijn leven. Een ervan was het Dabarwerk –evangelisatie- en recreatiewerk op campings– dat hij zeven jaar gedaan heeft. Die ervaring heeft hem een „missiologische focus” gegeven. Een andere ervaring was de kennismaking met het gedachtegoed van de Engelse zendeling Lesslie Newbigin, die stelde dat de westerse cultuur immuun geworden was voor het Evangelie. Die gedachte liet hem niet meer los.

De huidige scriba juicht de nieuwe vormen van kerk-zijn in de Protestantse Kerk toe. Ze zijn volgens hem noodzakelijk voor een missionaire kerk in een moderne, plurale samenleving. Zending is naar zijn mening de motor van kerkvernieuwing.

Macht

Dr. Van ’t Kruis zei in zijn reactie dat nogal wat westerse theologie is geschreven vanuit de positie van macht. „Veel theologie bestaat uit de ideologie van de vooruitgang, van de doorzonkamer, het burgerlijke ideaal van de gearriveerdheid. Daarin is geen behoefte aan een God Die alles rechtzet. Kerk en theologie moeten gestempeld zijn door de wetenschap dat er Een is Die is weggegooid en verworpen. Het begint met luisteren naar mensen, mensen in de marge. Theologie probeert de verhalen te verbinden met het verhaal van Jezus Christus, Zijn kruis en Zijn opstanding.”