Van de Beek (49) staat met zijn vader aan de wasstraat. Samen verwerken ze pakweg 100 kilo asperges die de vorige avond zijn geoogst en daarna zo’n 20 uur in een grote bak water in de koelcel hebben gestaan. „Dat is nodig voor de beste smaak”, vertelt de teler uit het Gelderse Loenen. De witte stengels worden op lengte gesneden, gewassen en gesorteerd. „We letten op de dikte en hoe recht de stengels zijn.”

Van de Beek is deeltijd-kweker. In het voorjaar teelt hij naast asperges ook perkplanten, in de winter amaryllissen. De rest van het jaar is hij als zzp’er actief.

Het winkeltje is gevestigd in de plantenkas. De asperges liggen in de gekoelde vitrine in metalen bakken: van ”hotelkwaliteit” –dik en kaarsrecht– tot asperges voor de soep. De bakken worden vanuit de koeling bijgevuld.

Ondergronds

Asperges zijn een seizoensproduct. De plant heeft een struikachtig uiterlijk, maar daarvan is nu niets te zien. In de winter sterven de bovengrondse delen af. Ondergronds vormt de plant in het voorjaar nieuwe uitlopers. Als die hun kopje boven de grond dreigen te steken –en zouden verkleuren– worden ze met een speciaal mes gestoken.

De planten groeien in hoge ruggen, om de stengels zo lang mogelijk bedekt te houden. Immers: lengte is opbrengst. De oogst begint omstreeks half april en eindigt traditioneel op 24 juni (Sint Jan). Daarna mogen de planten doorgroeien en energie opbouwen voor het nieuwe seizoen.

De productie is inmiddels wat op zijn retour, vertelt Van de Beek. „Het was al in april erg warm. Bij warmte groeit het gewas hard.”

Warm weer leidt dan ook tot een piek in het aanbod asperges bij de handel, terwijl consumenten de groente dan juist minder eten. Gevolg: lage prijzen voor de telers, en stuntprijzen in de supermarkt. Volgens vakblad Nieuwe Oogst schommelt de telersprijs tussen de 1,30 en 2,80 euro per kilo. Dat weegt niet op tegen de kosten van de oogst, waarvoor gespecialiseerde telers in Zuidoost-Nederland seizoenarbeiders inhuren. Sommige grote telers hebben al besloten een deel van hun areaal maar door te laten groeien, weet Van de Beek.

Zelf hoeft hij dat niet te doen. „Ik heb het voordeel dat we met eigen mensen het werk doen. En wij verkopen 80 procent van onze productie in onze winkel. We hebben een trouwe klantenkring. De mensen komen hier omdat ze weten dat onze asperges vers zijn en van prima kwaliteit. Ik hoef niet met de prijs te stunten.”

Areaal

Dat het al zo vroeg in het jaar zo warm is als nu, is uitzonderlijk. Maar de aspergeteelt in Nederland heeft het al jaren moeilijk. Volgens Van de Beek is het areaal te fors uitgebreid. Gelokt door de voorheen hoge verdiensten, hebben telers steeds meer aspergevelden aangelegd. Cijfers van statistiekbureau CBS onderstrepen dat: tussen 2007 en 2017 nam de geoogste oppervlakte asperges in Nederland met 61 procent toe, van 2065 naar 3322 hectare. Ook in Duitsland en Zuid-Europa zijn de arealen uitgebreid.

Een nieuw aspergeveld is pas na vier jaar volledig in productie en gaat gemiddeld tien jaar mee. Voorlopig zijn de problemen dan ook niet voorbij.