Na de komst van de nieuwe secretaris-generaal van de NAVO, de Nederlandse oud-minister De Hoop Scheffer, verschijnt steeds meer het woord ”waarden” in NAVO-verklaringen. Zo sprak het communiqué dat gisteren op de top in Istanbul werd verspreid, ook over de NAVO als organisatie voor de „verdediging van onze veiligheid én van onze waarden.” Ook in zijn persconferenties spreekt De Hoop Scheffer meer dan zijn voorganger, de Brit Lord George Robertson, over het bondgenootschap als een „waardegemeenschap.”

Premier Balkenende schreef desgevraagd de aandacht voor waarden niet toe aan de komst van de christen-democraat De Hoop Scheffer bij de NAVO. „De secretaris-generaal voelt gewoon aan dat dit onderwerp tussen de lidstaten steeds belangrijker wordt. En hij beseft hoe hij dat moet articuleren”, aldus de premier, die De Hoop Scheffer in oktober 2001 opvolgde als CDA-leider. In zijn werk als politiek leider heeft Balkenende steeds veel nadruk gelegd op het thema normen en waarden.

In het hele internationale debat proeft Balkenende „meer aandacht voor waarden”, zei de premier. „Ik heb dat ook heel sterk ervaren bij de besluiten over de uitbreiding van de Europese Unie naar het oosten. Het gaat er niet alleen om die landen bij de Brusselse subsidiepot te brengen, maar ook om een erkenning van gezamenlijke waarden in West- en Oost-Europa.”

Bij de NAVO is dat niet anders, aldus de minister-president. „Bij de lunch met de regeringsleiders is er uitgebreid gesproken over de inzetbaarheid van militaire middelen. Bekijk je dat vanuit een waardeperspectief, dan gaat het eerst om de vraag: Waarom moeten we die militairen inzetten? Zo spelen waarden een grote rol in de internationale gemeenschap.”