De Eben-Haëzerkerk in de binnenstad van Kampen oogt niet als een bedehuis. Het christelijke gereformeerde kerkgebouw is vierkant en hoog. Slechts de toren met de luidklok roept direct associaties op met een kerk.

Als je het gebouw binnenkomt, sta je nog niet direct in de kerkzaal. Op de begane grond bevinden zich de zalen. Voor het bijwonen van de kerkdiensten moeten de kerkgangers een trap op. „Dat heeft te maken met een tekort aan grondoppervlak bij de bouw van de kerk”, weet voormalig scriba en ouderling Bé Wever. „We zijn eraan gewend.”

De kerkzaal is verrassend licht, met ruim opgesteld meubilair, zowel banken als stoelen. „Tijdens de verbouwing in 2014 is een deel van de banken verdwenen”, zegt Willy de Lange, koster sinds 1966. „Er is toen gekozen voor een ruime opstelling, ook in verband met een iets dalend bezoekersaantal. De kerk zit elke zondagmorgen bijna vol, met zo’n 350 kerkgangers.”

Het liturgisch centrum met de kansel, de katheder, de avondmaalstafel, de doopvont en de standaard voor de bloemen vormt een eenheid. Het houtwerk is uitgevoerd in licht eiken, met telkens terugkerende vormen. „Het hout is afkomstig van de banken die vier jaar geleden over waren”, licht De Lange toe.

In de hoek bij de ingang zijn twee stenen ingemetseld. Op de ene staat: ”Eerste steen gelegd door ds. J. H. Carlier, 4 september 1965”. Op de andere staat, in nauwelijks leesbare letters: ”Eben-Haëzer, gedenksteen gelegd tijdens de verbouwing door haren leraar ds. J. J. van de Schuit, den 25en mei 1909”.

Het begon allemaal in 1892, net na de totstandkoming van de Gereformeerde Kerken. Drie kerken stonden in dat jaar aan de basis van de Christelijke Gereformeerde Kerken: Noordeloos, Teuge en Zierikzee. Al snel voegden zich daar andere gemeenten bij. „Ook in Kampen bestond ontevredenheid over de Gereformeerde Kerken”, aldus Wever. „Dat leidde ertoe dat een groep van dertien mensen onder leiding van theologiestudent P. J. M. de Bruin besloot tot de oprichting van de Voortgezette Christelijke Gereformeerde Kerk.”

In de dienst op 15 januari 1893, waarin de gemeente werd geïnstitueerd, ging ds. F. P. L. C. van Lingen voor. Hij preekte over Psalm 63:2: „O God! Gij zijt mijn God!” Al in 1898 kreeg de gemeente een eigen predikant in de persoon van ds. M. Schouten, die uit Teuge kwam.

De eerste jaren kwam de gemeente samen in een woonhuis aan de Voorstraat. Het is niet bekend waar dat precies stond. Daarna is enkele jaren gebruik gemaakt van de evangelisch-lutherse kerk. In 1897 kon de gemeente een huis met tuin aan de Buiten Nieuwstraat kopen. Dat werd verbouwd tot kerk.

De ene ingemetselde steen heeft te maken met de eerste verbouwing, in 1909, de andere met de sloop van het oude kerkgebouw en de bouw van een nieuwe kerk, in 1965.

„We willen als christelijke gemeente, in het midden van de Christelijke Gereformeerde Kerken, ook iets betekenen voor de stad”, zegt gemeentelid Martine Steensma. „Tijdens het evenement ”Kerst in Oud Kampen” bezoeken bijna honderdduizend mensen de stad. Onze kerk ligt juist op de route en is dan open. In de ene zaal hadden we een poppentheater, terwijl de andere zaal was ingericht als huiskamer, waar kerstmuziek werd gespeeld. Er kwamen heel wat mensen binnen, ook buren die het gebouw nog nooit van binnen gezien hadden. Iemand zei: „Ik heb niets met het geloof, maar het doet me wel wat dat jullie zo vriendelijk zijn als ik binnenkom.”

Problemen met parkeren

De christelijke gereformeerde Eben-Haëzerkerk in Kampen bevindt zich in de binnenstad, aan de Buiten Nieuwstraat, vlakbij de rooms-katholieke Buitenkerk. De ligging heeft een nadeel: het parkeren van auto’s. Op zondag is dat gratis, maar het kan wel even duren voordat de kerkgangers een parkeerplaats gevonden hebben. Doordeweeks is het betaald parkeren in de omgeving. „De gemeente wil niet verhuizen”, zegt oud-ouderling Bé Wever. „Toen vóór de laatste verbouwing de vraag werd gesteld of we moesten verhuizen of verbouwen, voelde de meerderheid niets een verhuizing naar een nieuwbouwwijk. De parkeerproblemen neemt men voor lief. Kerk zijn in de stad heeft voordelen. De laatste jaren staan we opener naar de samenleving. Dat kan beter als de kerk middenin de stad staat.”