Column (ds. J. Belder): Over woensdag
Kortgeleden zag ik een foto van het fraaie landhuis dat houthandelaar Jan Hendrik Tromp Meesters liet verrijzen aan de rand van Steenwijk. Even buiten de robuuste stadswal. Op de weiden –de woerthen– die eerder bezit waren van burgemeester Ram. Toen mijn vader ons gezin in 1967 bij de Steenwijker burgerlijke stand aanmeldde fungeerde de villa –een mengeling van verschillende bouwstijlen– al decennialang als stadhuis. Heel de gemeente werd van daaruit bestierd. Het leven wekte de indruk nog overzichtelijk te zijn. Bestuur en burgers stonden dicht bij elkaar.
Veel veranderde daarna. Alles moest groter. Gemeenten fuseerden en werden steeds meer uitvoerders van Haags beleid. Decentralisatie heet dat. Tegelijkertijd liep de belangstelling voor de lokale politiek alleen maar terug. Dalende opkomstcijfers laten daar geen twijfel over bestaan. Soms duiken die zelfs tot onder de 55 procent bij gemeenteraadsverkiezingen. Het wordt daardoor ook steeds lastiger kandidaten te vinden voor het pluche. Dat merken vooral de klassieke volkspartijen. De VVD doet woensdag in twaalf gemeenten niet mee. De PvdA in dertien gemeenten niet. Het CDA laat op drie plaatsen verstek gaan. Vooral dertigers en veertigers laten zich moeizaam betrekken bij het bestuur. Te druk. Grijs en groen lukt nog wel. Opmerkelijk veel jongeren doen dit keer een gooi naar een zetel. Alom werd de loper voor ze uitgerold. In Tilburg staat zelfs een kind van 14 op een kieslijst. Niet verkiesbaar, maar lokvogel voor achttienplussers. Is onze democratie over de houdbaarheidsdatum?
Nooit eerder trokken ook zo veel jongeren de kar. Sommigen zijn nog geen twintig. Het aanstormende jonge volkje is over het algemeen ambitieus, hoog opgeleid en internationaal georiënteerd. Moet ook wel, om als raadslid in de politieke spaghettifabriek met z’n complexe vraagstukken, ondoorgrondelijke processen, stapels rapporten en visiedocumenten niet roemloos ten onder te gaan. Steeds meer taken worden op steeds minder en steeds smallere schouders gelegd. Haagse tactiek?
Ik geef de jongeren het voordeel van de twijfel. Gaat het ze lukken de burger het vertrouwen in de politiek terug te geven? Het lokaal bestuur weer geloofwaardig te maken en aanzien te geven? Wat ze niet moeten doen: de adviezen van wijze ouderen negeren, zoals Rehabeam deed toen hij vader Salomo opvolgde. Aan de andere kant zijn we volgens Prediker beter af met een jonge man dan met een oude dwaze koning, mits de eerste een zuiver moreel kompas heeft.
Woensdag moeten er 7979 raadsleden gekozen worden. Denk goed na over wat u met uw stem doet en stem op hoop van zegen.