Ds. Den Ouden, hersteld hervormd predikant te Katwijk, en ds. K. Hoefnagel, christelijk gereformeerd predikant te Meerkerk, spraken tijdens de bijeenkomst in de christelijke gereformeerde Rehobothkerk in Werkendam over ”Toe-eigening van het heil in prediking en pastoraat”.

Er kan alleen sprake zijn van persoonlijke toe-eigening van het heil als dat door God gegeven wordt, zo beklemtoonde ds. D. Bos, predikant van de christelijke gereformeerde kerk in Werkendam, in zijn openingswoord.

De toe-eigening van het heil is een moeilijk onderwerp, stelde ds. Den Ouden aansluitend. „In de prediking wordt het heil uitgedeeld”, zo zei hij. „Prediking is niet alleen uitleg van de tekst maar ook toepassing. Die twee zijn aan elkaar verbonden.” Of, in de woorden van ds. Hoefnagel: „Christusprediking is verwerving en toepassing. Hij is een Middelaar van verdienste en van toepassing.”

In de toe-eigening van het heil gaat het volgens ds. Den Ouden om wat een christenen in Christus hebben, verwijzend naar het doopformulier. Dat ”hebben” is niet iets van afwachten, als een laatste barrière van de Geest die bij de gelovigen het heil in Christus moet toe-eigenen, stelde hij. Hij noemde dat een oneigenlijke tegenstelling. „Het gaat erom dat we hetgeen we in Christus hebben, ons toe-eigenen.”

Hart van de prediking

In het kennen van Christus klopt volgens de predikant het hart van de prediking. „We leren Christus kennen in het Woord en niet in bijzondere openbaringen. Bekering gaat niet buiten het Woord en het gebruik van de middelen om.”

Dat toe-eigenen gaat, zo vervolgde de predikant uit Katwijk, door het geloof dat zich richt op de belofte van God. Prediking is belofteprediking, stelde hij. „Wie de belofte gelooft, heeft vergeving ontvangen.” Ds. Hoefnagel nam afstand van de opvatting dat de beloften alleen gelden voor de uitverkorenen. „Waarom wordt dan bij de heilige Ddoop onze naam genoemd en die verbonden wordt met Christus?” zo vroeg hij.

Voor ds. Den Ouden is de prediking niet vrijblijvend en ook niet beschrijvend. In het pastoraat krijgt ds. Hoefnagel naar eigen zeggen regelmatig van mensen de reactie: „Ik durf me het heil niet toe te eigenen.” Ds. Hoefnagel: „Alsof de mens niet verantwoordelijk is om er zich voor in te spannen.” Mensen zijn er volgens hem bedreven in om de kern te omzeilen van waar het in geestelijke zin om gaat.

Wet als kenbron

In de prediking is het noodzakelijk, zo zei ds. Den Ouden tot de ambtsdragers, om de wet als kenbron van de zonde en het Evangelie van verzoening voor te stellen. „Niet dat zondekennis een voorwaarde is om tot Christus te komen. Evenmin moeten we in zondekennis blijven steken. Het gaat er om dat zondaren tot Christus komen.”

De hersteld hervormde predikant ging ook in op de orde des heils. Ellende, verlossing en dankbaarheid moeten volgens hem niet uit elkaar getrokken worden, maar naast elkaar blijven staan. „Ook moeten we een bepaalde bekeringsweg niet dwingend voorschrijven.” Om geloofszekerheid te ontvangen is het volgens de predikant ook niet nodig om een bepaalde Bijbeltekst te krijgen.

Ds. Hoefnagel beklemtoonde tegenover de aanwezige ambtsdragers dat de grond van de zekerheid van behoud ligt in de gewisse beloften van God, het getuigenis van de Heilige Geest en de vrucht op de dagelijkse bekering.