Vestigt het Brits-Nederlandse was- en voedingsmiddelenconcern Unilever zijn hoofdkantoor in Nederland of in het Verenigd Koninkrijk? Donderdag kwam het verlossende antwoord: het wordt Nederland. Iets specifieker: Rotterdam, en dus niet Londen. Tot nu toe had Unilever in beide steden een hoofdvestiging.

De afgelopen maanden hebben Nederland en het Verenigd Koninkrijk volgens ingewijden druk gelobbyd om het hoofdkantoor van het bedrijf binnen te halen. De keuze voor Nederland is dan ook een gevoelige tik voor de Britse regering van premier May. Die probeert juist te laten zien dat Groot-Brittannië ook na de brexit nog altijd een land is waar bedrijven graag in investeren.

Maar Nederland kan nu een lange neus maken naar de Britten. De reacties vanuit de politiek liegen er dan ook niet om. Minister Wiebes van Economische Zaken komt bijna woorden tekort om Unilever te prijzen. „Dit is heel goed nieuws. Het is een prachtbedrijf natuurlijk. Koploper in duurzaamheid, expliciet gericht op langetermijnwaardecreatie.”

Fiscale klimaat

De vraag is waarom Unilever voor Nederland kiest. Is het vooral vanwege het aantrekkelijke fiscale klimaat? Denk aan de discussie rond de afschaffing van de dividendbelasting in november vorig jaar. Of was het toch de brexit die bij de beslissing een rol speelde? Nee, benadrukt de Britse overheid. „Het is onderdeel van een langetermijnherstructurering van het bedrijf.”

Ook de financieel topman van Unilever, Graeme Pitkethly, bestrijdt dat de brexit er iets mee te maken heeft. „Het Nederlandse deel van het bedrijf is simpelweg groter, namelijk 55 tegen 45 procent. Ook wordt er meer gehandeld in Nederlandse aandelen.”

De Rotterdamse burgemeester Aboutaleb denkt dat er meerdere redenen zijn waarom het Rotterdam is geworden. „Het gaat volgens mij niet alleen om het fiscale klimaat, maar ook dat Rotterdam vooral een plek is waar het goed zakendoen is. Ook een plek waar de belangen van Unilever goed gediend zijn, waar het minder een prooi zal zijn voor overnames”, zegt hij. „Maar we gaan er vooral van uit dat Rotterdam ook een mooie plek is voor Unilever om internationaal handel te drijven.”

Wat betekent de komst van het hoofdkantoor van Unilever concreet voor Nederland? Krijgen we er nu meer banen bij? Nauwelijks, volgens Pitkethly. „Er zullen hooguit enkele tientallen banen naar Rotterdam verhuizen.” Met het Londense hoofdkantoor zijn zestig banen gemoeid, tegenover veertig in Nederland. In Nederland werken nu 3100 mensen, tegenover 7300 in het Verenigd Koninkrijk.

Kweekvijvers

Dat neemt niet weg dat de beslissing goed is voor de hele samenleving, aldus Hans de Boer, voorzitter van VNO-NCW. De hoofdkantoren zijn volgens hem kweekvijvers van toptalent en het mkb profiteert mee in de vorm van bijvoorbeeld meer taxiritten en hotelovernachtingen.

Vakbond FNV reageert eveneens positief. „De keuze van Unilever is goed voor de uitstraling van de BV Nederland.” Wel wijst de vakbond erop dat het concern de afgelopen periode juist vooral banen heeft afgestoten. Ook het CNV is positief. „De keuze voor Rotterdam is een signaal hoe belangrijk Nederland voor Unilever is. Op de langere termijn kan dit wel degelijk impact hebben.”

Een verheugde premier Rutte zei het donderdagmorgen zo: „We doen dit niet alleen vanwege Unilever. We willen zo veel mogelijk hoofdkantoren naar Nederland halen.” Toch nog iets concreets: er gaan nu geen banen verloren. „Terwijl dat risico er wel degelijk in zat”, aldus Rutte.