Voor de overige zes heeft de Europese Commissie aanbevelingen opgesteld voor corrigerende maatregelen. De uitgaven beperken en de inkomsten verhogen, luidt voor hen het devies. Zij krijgen, afhankelijk van de omstandigheden, één tot vier jaar de tijd om hun tekort terug te dringen en daarmee de voorschriften na te leven die zijn vastgelegd in het stabiliteitspact. Dat bepaalt dat het nadelig saldo de 3 procent van het bruto binnenlands product (bbp) niet mag overschrijden.

Slovenië levert de beste prestatie, met in 2003 een tekort van 1,8 procent. Laatste in de rij is Tsjechië. Dat meldt een percentage van maar liefst 12,9. Polen, veruit de grootste natie onder de nieuwelingen, kampt met een negatief verschil voor de schatkist van 4,1 procent.

Formeel is de Commissie tegen de zes overtreders een procedure gestart in verband met wat heet een buitensporig tekort. Op 5 juli bespreken de EU-ministers van Financiën wat de betrokken regeringen te doen staat. „Elk land gaat op zijn eigen manier en in zijn eigen tempo naar hetzelfde doel, te weten een begrotingstekort van minder dan 3 procent”, zo verklaarde commissaris Almunia (Economische en Monetaire Zaken) donderdag in een toelichting.

Voor Tsjechië en Hongarije hanteert hij een aanpassingstermijn tot 2008. „De plannen om de stand van zaken op budgettair terrein te verbeteren, lijken geloofwaardig, maar zijn niet erg ambitieus”, tekent Brussel aan bij de beleidsvoornemens van de autoriteiten in Praag. Ten aanzien van Hongarije wordt opgemerkt: „Er is geen duidelijkheid over te treffen noodzakelijke ambitieuze besparingen.”

Polen dient in 2007 in het gareel te lopen. De Commissie analyseert dat de instabiele politieke situatie in dat voormalige Oostblokland de uitvoering van het economische programma kan ondermijnen. Voor Slowakije geldt eveneens 2007 als uiterste datum.

Ook de overheden van de twee eilanden in de Middellandse Zee die deel uitmaken van de Unie, Cyprus en Malta, leven op te grote voet. Cyprus moet in 2005 voldoen aan de spelregels en Malta in 2006.

Een gezonde overheidsbegroting is een belangrijk criterium om de euro te kunnen invoeren. Zoals het er nu naar uitziet, komen Slovenië en de drie Baltische republieken het eerst in aanmerking voor de overstap naar het gemeenschappelijk betaalmiddel. Polen zal in het gunstigste geval pas in 2009 aansluiten bij de monetaire unie.