Brussel waarschuwt nieuwe lidstaten over begroting
De Europese Commissie geeft zes nieuwe EU–lidstaten een tot vier jaar de tijd om hun te hoge begrotingstekorten weg te werken. Ze moeten voorzichtig zijn met uitgaven en tegelijk proberen inkomsten te verhogen.
Dat blijkt uit aanbevelingen van de Europese Commissie donderdag. De commissie wil de overheidstekorten beperken om grote leningen te voorkomen. Die zouden de rente opstuwen. Voor de landen is een laag begrotingstekort bovendien een voorwaarde om de euro te mogen invoeren.
„Elk land gaat op zijn eigen manier en op zijn eigen tempo naar hetzelfde doel, te weten een begrotingstekort dat lager is dan 3 procent van de nationale economie", verklaarde Europees commissaris Almunia (Monetaire Zaken) donderdag, vooruitlopend op overleg van ministers van Financiën 5 juli. „Sommige landen zijn ambitieus: die werken het tekort al in 2005 weg. Andere kiezen voor de middellange termijn, tot 2008."
Tsjechië en Hongarije krijgen de tijd tot 2008. Polen en Slowakije, die lagere tekorten hebben, krijgen tijd tot 2007. De snelgroeiende economie van Cyprus moet het begrotingstekort in 2006 wegwerken, Malta verwacht dat al in 2005 te bereiken.
De landen, die in mei toetraden tot de Europese Unie, hebben nu tekorten die oplopen tot bijna 13 procent in 2003 (Tsjechië). Andere, zoals Slowakije, zitten slechts nipt boven de norm van 3 procent (3,6 procent).
Begrotingstekorten komen voor in meer EU–lidstaten. Naast Frankrijk en Duitsland is dat onder meer het geval in Nederland. Minister Zalm van Financiën kreeg dit voorjaar de opdracht om extra te bezuinigen.
Eurocommissaris Almunia heeft donderdag ook Griekenland aangesproken op het excessieve begrotingstekort. Het Griekse tekort komt in 2004 boven de 3 procentgrens uit, net als het jaar ervoor. De regering moet nu binnen vier maanden structurele maatregelen nemen, eist Almunia. Die maatregelen moeten ertoe leiden dat het tekort in 2005 onder de grens belandt.
De Spanjaard Almunia, die dit voorjaar aantrad, presenteerde donderdag tegelijk ideeën om zijn begrotingsaanbevelingen beter te laten doordringen. Nu nemen sommige landen ze niet allemaal even serieus. „Idee is om onze waarschuwingen wat dwingender te maken", zei Almunia. „En om ze steeds in het voorjaar te doen: dan kunnen nationale parlementen daar nog rekening mee houden voor de begroting van het jaar erop."