Nieuwe Koude Oorlog dreigt met nucleaire plannen Rusland en VS
Een nieuwe Koude Oorlog lijkt steeds vastere vormen aan te nemen. Weliswaar treedt maandag officieel een verdrag in werking waarin Rusland en de Verenigde Staten hebben afgesproken dat ze hun nucleaire arsenaal op een historisch laag niveau zullen houden. De Amerikaanse president Trump kondigde echter vrijdag aan dat de VS hun voorraad atoomwapens drastisch zullen moderniseren. In antwoord op eerdere plannen van Moskou.
De vorige Amerikaanse president, Obama, had al tijdens zijn verkiezingscampagne in 2007 aangegeven dat hij streefde naar een kernwapenvrije wereld. Dat ideaal heeft hij uiteraard niet tijdens zijn ambtsperiode waar kunnen maken. Wel wist hij acht jaar geleden een overeenkomst met Moskou over reductie van het aantal atoomwapens te bereiken.
Obama kon niet voorzien dat Rusland inmiddels al enige tijd bezig is zijn nucleaire arsenaal naar een hoger plan te tillen. Bijvoorbeeld door het ontwikkelen van een atoombom die voor de kust tot ontploffing wordt gebracht. De enorme schokgolf veroorzaakt een tsunami die de radioactieve straling binnen een mum van tijd over een groot gebied verspreidt. Met alle dodelijke gevolgen van dien.
De Amerikaanse regering reageert op die nieuwe dreiging. Rusland laat immers al langer zijn tanden zien. Neem het militair ingrijpen van de Russen in Syrië en op de Krim. Of de intimiderende acties van Russische straaljagers boven Amerikaanse marineschepen. En met enige regelmaat verschijnen er Russische langeafstandsbommenwerpers in het Europese luchtruim.
Nu krijgt dit machtsvertoon ook een nucleaire dimensie. Het aanvankelijke optimisme dat het verdrag dat Obama sloot een eerste stap richting een kernwapenvrije wereld zou zijn, is daarmee definitief voorbij. De inwerkingtreding van die overeenkomst maandag, lijkt eerder het sluitstuk van een jarenlange reductie.
Gevoegd bij het feit dat Noord-Korea inmiddels hoogstwaarschijnlijk over diverse kernwapens beschikt, is dit een hoogst zorgelijke ontwikkeling. Een nieuwe –al dan niet nucleaire– wapenwedloop zal de wereld nog verder polariseren en het gevoel van onveiligheid bij veel mensen versterken. De dreiging van een kernoorlog tijdens de Koude Oorlog ligt velen nog vers in het geheugen.
Ook economisch gezien zijn de nucleaire plannen een ramp. Alleen al de kosten van de modernisering van het Amerikaanse atoomarsenaal worden becijferd op een slordige 1,2 biljoen dollar (1000 miljard euro).
Militair-strategisch gezien zijn de Amerikaanse plannen te begrijpen. De wederzijdse afschrikking tussen de twee supermachten moet in evenwicht blijven. Maar tegelijkertijd is het bijzonder te betreuren dat de aanvankelijke weg van reductie nu wordt vervangen door het optuigen van het arsenaal van de meest vernietigende wapens ter wereld.