Ambtelijke fusie gemeenten is veel gedoe
Een ambtelijke fusie van gemeenten leidt tot heel veel gedoe. De dienstverlening aan de bevolking wordt er niet beter van, de beoogde kostenbesparing valt tegen en de organisatie is complex, tijdrovend en duur. Tot die conclusie komt onderzoeksbureau Berenschot, dat samen met hoogleraren van drie universiteiten onderzoek deed naar de ambtelijke fusie, die sinds tien jaar erg in opkomst is. De provincies Zuid-Holland en Gelderland hadden om het onderzoek gevraagd.
Bij een ambtelijke fusie behouden gemeenten hun zelfstandigheid met een eigen burgemeester en een eigen gemeenteraad. Op ambtelijk niveau gaan ze echter volledig samenwerken. Op dit moment werken volgens de onderzoekers 61 gemeenten met een ambtelijke fusie. Vier gemeenten zijn hun samenwerking alweer aan het opheffen en een aantal gemeenten heeft er voor gekozen toch om helemaal samen te gaan.
Groningen en Ten Boer verzonnen de ambtelijke fusie in 2007. Ten Boer is uiteindelijk toch bij Groningen gevoegd. Hun vinding bleek populair, met name bij middelgrote gemeenten die hun zelfstandigheid niet willen opgeven maar die het groeiend aantal gemeentelijke taken niet aankunnen. Met een ambtelijke fusie hebben ze meer slagkracht. Volgens de onderzoekers staat de ambtelijke fusie bij heel veel gemeenten op de agenda.
Belangrijk probleem is dat ambtenaren jaren tijd nodig hebben om te leren werken in de nieuwe organisatie. Er is weinig zin om autonomie in te leveren. Ambtenaren, maar ook colleges van B en W zijn veel tijd kwijt aan fricties. In Ommen/Hardenberg en in IJsselstein/ Montfoort is daarom besloten te stoppen met de fusie.
De onderzoekers vinden het aanwijzen van een centrumgemeente in een regio dan wel een gemeentelijke herindeling in veel gevallen een betere oplossing.