Digitale goudkoorts maakt de tongen los
Digitale valuta brengt dezer dagen heel wat pennen in beweging. Als ik erin investeer, is dat dan inderdaad investeren of juist gokken? Is het beleggen of een piramidespel? Is het de nieuwe toekomst?

Uiteraard kon ik het niet nalaten om zelf ook eens wat digitale munten te kopen. Uit nostalgie heb ik wat guldens aangeschaft. Jazeker, er bestaat een digitale gulden – die behalve zijn commercieel slimme naam overigens in niets op onze oude munteenheid lijkt.
Inmiddels zijn er wereldwijd enorm veel digitale munten. De bitcoin is de bekendste. Een digitale munt is eigenlijk een oplossing van een lastige rekenpuzzel. Voor de berekening zijn enorm krachtige computers nodig. Als iemand zo’n puzzel oplost, wordt hij beloond met digitale munt. Dit proces heet ”minen” en lijkt een beetje op het delven van goud.
Minen kost veel moeite, waardoor schaarste ontstaat. Die schaarste bepaalt de prijs. Omdat minen letterlijk veel energie kost, zijn in de westerse wereld de stroomkosten vaak hoger dan de opbrengsten. Het gebeurt daarom steeds vaker in landen met een lage stroomprijs. Over dat energieverbruik is terecht veel discussie: er is sprake van enorme verspilling.
Is digitale valuta een belegging? Strikt genomen niet, want een belegging levert dividend, rente of huurinkomsten op. Digitale munten zijn in dit opzicht vergelijkbaar met goud: dat levert ook geen dividend of rente op. Toch hebben mensen al eeuwen vertrouwen in goud. Het is de vraag of digitale munten even waardevast en betrouwbaar zullen zijn. Als morgen internet uitvalt, bijvoorbeeld door het uitbreken van een oorlog, heb je er niets aan.
Investeren in een ‘minende’ computer lijkt meer op beleggen dan het vergaren van de munt zelf. Het rendement is dan de munt.
Wat ook kan, is handelen in munten. Ik sprak een cryptomiljonair die als modale huisvader aan het handelen was geslagen, een strakke strategie volgde en daarmee zeer vermogend werd. Gedurende die periode stegen de koersen alleen maar. Het is de vraag of hij zo succesvol geweest was als de koersen niet zo extreem waren gestegen.
Veiligheid is ook een punt. Je kunt munten op je USB-stick bewaren of op je laptop, maar laat ze dan niet stelen. Bewaren in een onlineportemonnee bij een digitale bank geeft het risico op een digitale kraak. Natuurlijk kun je de herstelcode op papier schrijven, maar zo’n notitie kun je kwijtraken.
Ten slotte is het zo dat er op dit moment hevig gespeculeerd wordt. Wie digitale munten wil kopen, begeeft zich in een ware jungle. Terecht wordt wel een vergelijking gemaakt met de tulpenmanie uit 1634. Het zou zomaar kunnen dat munten die nu veel waard zijn straks weinig meer opleveren. De munten die het verschil gaan maken, bestaan waarschijnlijk nog niet eens.
Ik denk dat de techniek een blijvertje is, maar ze is nog te pril en te complex. En als je iets niet begrijpt, moet je er niet in investeren. Een beleggerswijsheid zegt dat je moet verkopen als bij wijze van spreken de taxichauffeur zijn geld in dezelfde aandelen steekt. Als er op iedere verjaardag wel iemand is die in digitale munten belegt, zou er zomaar een abrupt einde aan de digitale windhandel kunnen komen.
De auteur is Master of Financial Planning. Reageren? financieel@refdag.nl