Met de onthoofding van Paul Johnson voerden de kidnappers hun dreigement uit. De groep, die beweert tot het al-Qaida-netwerk te behoren, had de regering van Saudi-Arabië een ultimatum gesteld. Zij eisten de vrijlating van honderden militante moslims. Dinsdagavond laat plaatsten zij een videoboodschap op hun website met beelden van Johnson, waarin zij een ultimatum stelden van 72 uur. De Saudische regering wilde steeds niet met de terroristen onderhandelen.

De 49-jarige Johnson was zaterdag in de hoofdstad Riyad ontvoerd. Hij werkte voor vliegtuigbouwer Lockheed Martin, die toestellen levert aan de Amerikaanse strijdkrachten. Zijn ontvoerders gebruikten dat als argument om de ontvoering goed te praten.

De Saudische regering verklaarde niet met terroristen te onderhandelen en zette een grootscheepse zoekactie op touw naar de vermiste Amerikaan. Daaraan werkten duizenden Saudische agenten mee. Johnsons echtgenote deed eerder vrijdag een emotionele oproep aan de ontvoerders om hem vrij te laten. Haar boodschap werd uitgezonden door zowel CNN als de Arabische zender Al-Arabiya.

Het is de tweede keer in korte tijd dat terroristen een Amerikaanse burger onthoofden. Begin mei trof de 26-jarige Nick Berg hetzelfde lot. Hij werd vermoord door Iraakse opstandelingen, uit wraak voor de mishandeling van Iraakse gevangenen door Amerikaanse militairen. Ook Bergs onthoofding werd gefilmd en op het internet gezet.

De imam van de Grote Moskee in Mekka, het belangrijkste heiligdom van de islam, heeft vrijdag een emotionele oproep gedaan een eind te maken aan de aanslagen op niet-moslims in Saudi-Arabië. De preek van sjeik Saleh bin Abdullah bin Humaid werd op de nationale televisie van het Saudische koninkrijk uitgezonden. De preek kwam voordat de tijdslimiet voor de ontvoerde Johnson afliep.

„Luister naar de woorden van de sjeik van de islam die eist dat gevangenen worden vrijgelaten: we kunnen niets anders eisen dan de vrijlating van alle Joodse en christelijke gevangenen. Zij staan onder onze bescherming”, zei de imam in de Grote Moskee. Hij riep op tot een eind aan het geweld en smeekte aanhangers van al-Qaida berouw te tonen.

Niet-moslims staan onder bescherming van de Saudische gastheer, aldus Bin Humaid in zijn vrijdagpreek. „In de islam is het niet toegestaan om hen kwaad te doen of aan te vallen, noch hun leven noch hun eigendommen. Zelfs als het tot een ruzie komt, is ons moslims opgedragen slechts zachtaardige manieren te gebruiken om hen te overtuigen.”

Eerder deze week liet de kroonprins en de facto heerser van Saoedi-Arabië, Abdullah, zich in gelijke bewoordingen uit. „Buitenlanders staan onder onze bescherming, onder jullie bescherming”, zei hij. Radicale moslims verzetten zich tegen de aanwezigheid van ’heidense’ buitenlanders, maar strijden ook tegen het naar hun mening corrupte koningshuis.