Kerk & religie

Van der Spek maakt symbolische glaskunst voor ger. gem. Nieuw-Beijerland

Kunst kan helpen om de Bijbelse boodschap beter te begrijpen. Voor het nieuwe kerkgebouw van de gereformeerde gemeente in Nieuw-Beijerland maakte kunstenaar Arie van der Spek twee glaskunstwerken. Daarin zijn een nachtgezicht van de profeet Zacharia en het visioen van de apostel Johannes op Patmos verbeeld.

Henrieke Koster
15 December 2017 16:50Gewijzigd op 16 November 2020 12:13
Van der Spek lijmde verschillende lagen gekleurd glas aan elkaar.
Van der Spek lijmde verschillende lagen gekleurd glas aan elkaar.

Zaterdag werd in het nieuwe kerkgebouw het Gradussenorgel in gebruik genomen. Van der Spek gaf tijdens diezelfde bijeenkomst een toelichting op de twee glasappliques die hij voor de kerk maakte. Een uitvoerige versie van deze uitleg is opgenomen in een brochure over de glaskunstwerken.

Glasappliques zijn iets anders dan glas-in-loodramen. Bij het maken ervan wordt geen lood gebruikt. Het gaat om gekleurd glas dat voor de eigenlijke ramen in de kerkzaal is gemonteerd. De verschillende stukken en lagen glas zijn met behulp van siliconen componentenlijm aan elkaar bevestigd. Een bijkomend voordeel van verlijmen is dat de randen van het glas scherp blijven en het lichteffect op het glas optimaal is, legt Van der Spek uit.

De glazen zijn voor de ramen aan weerszijden van de preekstoel aangebracht. Ze zijn opgenomen in de symmetrie van het kerkgebouw en accentueren het liturgisch centrum. Van der Spek, die tevens diaken is in de gereformeerde gemeente van Nieuw-Beijerland, wil de gemeente door middel van de glazen een beeld meegeven dat past bij de prediking. „Ik heb geprobeerd dit zo begrijpelijk mogelijk te doen, zodat het ook aan een kind eenvoudig uitgelegd kan worden.”

Votum

Het centrale thema van de glazen is het votum waar elke eredienst mee begint; Onze hulp is in de Naam van de Heere, Die de hemel en de aarde geschapen heeft, Die trouw houdt en eeuwig leeft en niet laat varen de werken van Zijn handen.” De twee glazen zijn als twee pilaren die deze belijdenis ondersteunen. Ze zijn volgens Van der Spek vergelijkbaar met de twee koperen pilaren die voor de tempel van Salomo stonden, die ”Hij zal het bevestigen” en ”In Hem is kracht” symboliseren.

In het rechterglas is het nachtgezicht van de profeet Zacharia uit het Oude Testament afgebeeld en links is het visioen van de apostel Johannes op Patmos te zien. Beiden krijgen een geheel gouden kandelaar met lampen aan de uiteinden van de armen voor ogen. Van olijfboomtakken boven de kandelaren druppelt olie, zodat deze blijven branden.

Deze visioenen waren troostrijk in droevige tijden. Zacharia en Johannes wisten dat in de tempel de kandelaar stond. Maar ten tijde van Zacharia was de tempel verwoest en Johannes, later, was verbannen naar Patmos. Zij konden de kandelaar dus zelf niet meer zien. Maar de Heere bemoedigde hen door visioenen. Van der Spek: „De Heere toont dat Zijn werk, ondanks alle gemis en bittere tegenstand, toch zal doorgaan. Daar zal Hij Zelf voor zorgen. Hij zorgt dat de kandelaar brandt.”

Symboliek

De symbolen in de glazen verwijzen naar Gods Woord. „Dat heb ik dus niet allemaal zelf bedacht, maar we kunnen daarover lezen in de Bijbel en we horen erover in de prediking”, geeft Van der Spek aan.

De sterren in beide glazen staan voor de belofte aan Abraham in het Oude Testament en het beeld van de blinkende Morgenster, de Heere Jezus Die gekomen is, in het Nieuwe Testament. Onder de sterren zijn olijftakken afgebeeld, waarvan olie drupt.

De druppende olijfolie is het teken van de kracht van de Heilige Geest. Van der Spek: „De profeet Joël heeft hiervan in het Oude Testament geprofeteerd en Petrus haalt deze profetie aan in zijn preek op de pinksterdag in het Nieuwe Testament: „Het zal zijn in het laatste der dagen dat Ik zal uitgieten van Mijn Geest op alle vlees.””

Van der Spek wil duidelijk maken dat het Evangelie niet beperkt blijft tot de Joden, maar wereldwijd zal worden verkondigd. In de glazen is een raster van horizontale en verticale lijnen gemaakt, waardoor het idee van een tralievenster ontstaat. De Heilige Geest wil ervoor zorgen dat je „door de traliën van het Woord” zult zien op de Heere Jezus, de Zaligmaker. De oliedruppels in de glazen zijn langgerekt en hebben verschillende kleuren. Het is een overvloedige regen van Gods genade voor zondaren.

Doordat de appliques hoog en smal zijn, wordt de beweging van boven naar beneden benadrukt, legt Van der Spek uit. Dit is een weergave van het eenzijdige werk van God, dat van boven komt en naar beneden in de kandelaar drupt.

De zevende arm

De gouden kandelaar is het beeld van Christus en de Kerk. In beide glazen zijn drie armen te zien. In het midden, tussen de beide glazen, staat de preekstoel met daarop de Bijbel – de zevende arm van de kandelaar. Zo komt de gemeente elke keer samen rondom de kandelaar van het Woord, „dat zeer vast is en als een licht schijnt in een duistere plaats.”

Het nieuwe kerkgebouw is daarom De Kandelaar genoemd. Deze naam roept op om een lichtdrager te zijn, om zo de boodschap van het Evangelie uit te dragen. Op deze manier vormen deze glazen een uitleg bij de Bijbelse boodschap van de prediking. Van der Spek: „Ik hoop dat de glazen de gedachten zullen richten op de diepe betekenis van het votum, de gouden draad die door de eredienst loopt. Een belijdenis van de afhankelijkheid van het werk van de Heilige Geest en de kracht en trouw van de Heere, de Verbondsgod.”

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer