Via zogenoemde initial coin offerings (ICO’s) bieden bedrijven digitale munten aan die recht geven op bijvoorbeeld een product of dienst waar nog aan wordt gewerkt, of een deel van de toekomstige winst. In tegenstelling tot aandelen of obligaties vallen deze munten op een enkele uitzondering na niet onder het toezicht van de AFM.

Bij de uitgifte van dergelijke munten wordt gebruik gemaakt van blockchain. Dat is een technologie die het mogelijk maakt om met een hoge mate van betrouwbaarheid transacties te registreren, zonder dat daar een tussenpersoon aan te pas komt. Het bekendste voorbeeld is de bitcoin, waar de AFM eerder al voor waarschuwde.

De AFM wijst erop dat veel bedrijven die zichzelf op deze manier financieren, nog in de kinderschoenen staan. Toekomstige rendementen worden dan makkelijk overschat. Ook de onderliggende blokchaintechnologie is nog volop in ontwikkeling, aldus de toezichthouder.

Het anonieme en grensoverschrijdende karakter maakt ICO’s bovendien „een ideale voedingsbodem voor oplichters”. Zo kan een piramidespel worden opgezet dat voor een leek lastig als zodanig te herkennen is. Ook ligt het risico op de loer dat crimineel geld wordt witgewassen.

De huidige hype rond cryptomunten, in combinatie met de hoge risico’s op het verlies van de gehele inleg, is voor de AFM reden om aan de bel te trekken. Voorzitter Merel van Vroonhoven spreekt van „een gevaarlijke cocktail”.

De Nederlandsche Bank (DNB) sluit zich aan bij de waarschuwing van de AFM. „Banken en andere financiële ondernemingen die betrokken zijn bij het aanbieden van ICO’s of de handel in tokens lopen het risico betrokken te raken bij manipulatie, witwaspraktijken, terrorismefinanciering of andere frauduleuze praktijken”, aldus de centrale bank.