In het leven van de 71-jarige sultan van Brunei lijkt overdaad het sleutelwoord. Neem alleen al zijn royale naam: sultan Haji Hassanal Bolkiah Mu’izzaddin Waddaulah ibni al-Marhum Sultan Haji Omar Ali Saifuddien Sa’adul Khairi Waddien. En met een kapitaal van –naar verluidt– slordige 15 miljard euro vormen de sultan en zijn familieleden een van de rijkste families ter wereld.

Opmerkelijk, want Brunei is piepklein. Het staatje aan de noordwestkust van het eiland Borneo telt zo’n 400.000 inwoners en is net zo groot als de provincie Gelderland. De andere delen van Borneo behoren tot Maleisië en Indonesië.

Het staatje mag dan een bescheiden formaat hebben, het is steenrijk. Reden? In 1926 werd er olie gevonden. Inkomsten krijgt Brunei uit ruwe olie, petroleum en vloeibaar gemaakt gas. Toen het ministaatje in 1984 onafhankelijk werd van Groot-Brittannië, kreeg de zittende koninklijke dynastie een immense rijkdom in de schoot geworpen.

De inwoners van Brunei genieten meerdere voordelen; ze hoeven bijvoorbeeld geen belasting te betalen, gezondheidszorg en onderwijs zijn gratis en er zijn hoge subsidies op benzine en huisvesting.

Grootste woonpaleis

De rijkdom van de vorst van het sultanaat is legendarisch. De belangrijkste man van Brunei baadt in onvoorstelbare weelde. Hoe zich dat uit? Sultan Hassanal Bolkiah woont in de Bruneise hoofdstad Bandar Seri Begawan in Istana Nurul Imam, naar verluidt het grootste woonpaleis ter wereld. Het paleis telt maar liefst 1788 kamers en 257 badkamers. Op het terrein van 20 hectare staan onder andere een garage met plaats voor ruim honderd auto’s en een stal voor honderden polopaarden.

Dat de sultan een voorliefde voor kostbare auto’s heeft, is een publiek geheim. Hij bezit circa 7000 luxe bolides, waaronder honderden Rolls-Royces, Bentley’s, BMW’s, Jaguars en unieke uitvoeringen van Ferrari’s. Voor een vlucht kan Hassanal Bolkiah kiezen uit twee helikopters en negen vliegtuigen, waaronder twee Boeings en een Airbus.

In Brunei domineert de voornaamste familie van het staatje ook nog eens de horeca; ze is eigenaar van de keten Dorchester Hotels.

Twaalf kinderen

Dat de sultan met een gouden lepel in de mond is geboren, moge duidelijk zijn. Hassanal Bolkiah werd op 15 juli 1946 geboren als Pengiran Muda (prins) Hassanal Bolkiah. In 1961 kreeg hij de titel Pengiran Muda Mahkota (kroonprins).

Hassanal Bolkiah volgde zijn middelbareschoolopleiding aan de Victoria Institution in Kuala Lumpur in Maleisië. Hierna vervolgde hij zijn vorming aan de Royal Military Academy Sandhurst in Groot-Brittannië.

Op 4 oktober 1967 volgde Hassanal Bolkiah de 28e sultan op, zijn vader Omar Ali Saifuddien III, nadat die vrijwillig afstand had gedaan van de troon. De kroning had plaats op 1 augustus 1968. Net zoals zijn vader werd Hassanal Bolkiah geridderd door de Britse koningin Elizabeth II; Brunei was tot 1984 een protectoraat van Groot-Brittannië. Behalve sultan is Hassanal Bolkiah ook premier en minister van Defensie en Financiën van Brunei. Ook is hij opperbevelhebber van de politie en de strijdkrachten.

Hassanal Bolkiah is getrouwd met Pengiran Anak Saleha. Hij is gescheiden van twee andere vrouwen en heeft van drie vrouwen vijf zonen en zeven dochters. Zartus Jefri Mohammad Bolkiah is de kroonprins en de erfgenaam van de sultan. Hij is de oudste zoon van Hassanal Bolkiah en Pengiran Anak Saleha.

Kerstfeest

Brunei mag dan steenrijk zijn, het is niet alles goud wat er blinkt in het oliestaatje. De strengislamitische Hassanal Bolkiah is een controversieel vorst te noemen, vanwege zijn straffe wetgeving. In 2013 voerde hij strengere islamitische wetten in, waaronder dood door steniging voor overspel, de amputatie van ledematen voor diefstal, en voor bijvoorbeeld het gebruik van alcohol kunnen er zweepslagen worden opgelegd.

De islamitische inwoners van Brunei moesten zich al aan de wetten houden, maar sinds 1 mei 2013 hanteert het Aziatische land de islamitische shariawetgeving voor alle inwoners. Opvallend genoeg kunnen de sultan en zijn familie zelf niet vervolgd worden onder de sharia.

Het is in het sultanaat verboden om een andere religie dan de islam te promoten. Ongeveer 65 procent van de Bruneiers is moslim. Andere religies worden gedoogd zolang ze maar niet al te zichtbaar zijn.

Eind 2015 verbood sultan Hassanal Bolkiah de moslims om het kerstfeest te vieren, op straffe van een gevangenisstraf van vijf jaar. Christenen mogen wel kerstfeest vieren, maar alleen binnenshuis. Als ze hun viering niet verborgen houden voor moslims, kunnen ze ook voor de rechter worden gedaagd.

Gastenlijst

De controverse lijkt de verhouding met andere vorstenhuizen niet te beïnvloeden. In 2013 bracht voormalig koningin Beatrix een staatsbezoek aan Brunei. Samen met Willem-Alexander en Máxima was zij twee dagen te gast in het sultanaat om de handelsbetrekkingen tussen Nederland en Brunei te stimuleren. De sultan liet weten dat hij hoopte op meer uitwisselingen en samenwerking met Nederland. Niet alleen op economisch gebied, maar ook op cultureel vlak.

Voor de viering van het gouden regeringsjubileum heeft sultan Hassanal Bolkiah diverse koninklijke collega’s uitgenodigd. De Britse prins Edward en zijn vrouw Sophie, bijvoorbeeld. De jongste zoon van koningin Elizabeth II vertegenwoordigt zijn moeder. De sultan was in 1999 te gast op de bruiloft van Edward en Sophie. Het stel vertegenwoordigde Elizabeth ook tijdens de viering van het zilveren regeringsjubileum van de sultan.

Welke koninklijke gasten het jubileum nog meer mee zullen vieren, is nog niet bekend. Dat het een viering vol pracht en praal zal worden, staat buiten kijf.

>>rd.nl/konhuis