Na het raadgevende referendum over het Oekraïne-verdrag in 2016 herzagen de initiatiefnemers hun mening over het bindend referendum. Kiezers moesten met zo’n ‘correctief’ referendum de mogelijkheid krijgen een al aangenomen wet weg te stemmen.

Omdat de initiatiefnemers zich hadden teruggetrokken, verdedigde SP’er Ronald van Raak het voorstel. „Ik sta hier, maar ik hoor hier niet te staan”, aldus Van Raak, over de zeer bijzondere situatie. Van Raak vindt het referendum dé manier om vertrouwen van burgers te herwinnen.

Het initiatief is eerder door de Eerste en Tweede Kamer goedgekeurd. Om het in de Grondwet te wijzigen moet het nog een tweede keer door beide Kamers, met een tweederdemeerderheid. Met het afhaken van de drie partijen was al duidelijk dat zo’n meerderheid compleet onhaalbaar is.

Voorstanders haalden alles uit de kast om het er bij de afhakers in te wrijven. PVV’er Martin Bosma hield een minutenlang pleidooi voor het referendum, waarna hij zei dat hij de tekst letterlijk had overgenomen van D66-leider Alexander Pechtold toen die het voorstel nog verdedigde.

Thierry Baudet (Forum voor Democratie) zei dat de „minachting van de kiezer totaal is”. Renske Leijten van de SP noemde het onbegrijpelijk dat partijen hun steun hebben ingetrokken.

Rob Jetten van D66 verdedigde de draai. Volgens hem wil zijn partij nog steeds een bindend referendum, maar zou het dan niet over internationale verdragen mogen gaan.

De VVD, de grootste partij, was al tegen het bindend referendum. VVD’er Sven Koopmans vindt dat het voorstel indruist tegen de Nederlandse vertegenwoordigende democratie. Ook volgens SGP’er Kees van der Staaij is het geen goed idee om een ingewikkelde wet aan de kant te schuiven met een simpel ja of nee.

De Kamer stemt na het aantreden van het nieuwe kabinet over het referendum.