De kanselbijbel, de schaal uit de doopvont en het avondmaalsstel uit de kerk in Drongelen hebben 2 kilometer verderop een plaats gekregen in de kerk van Eethen. Toen zondagmorgen de laatste kerkdienst in Drongelen plaatsvond, werden ze meegenomen naar Eethen, waar de dienst officieel werd afgesloten.

„Met gemengde gevoelens heeft onze hervormde gemeente dit moment beleefd”, zegt ds. M. Vastenhout. „De sluiting van de kerk in Drongelen was onvermijdelijk. Dat wordt in beide dorpen wel begrepen. Moeilijk voor de kerkgangers uit Drongelen is dat zij een vertrouwde plek achterlaten, waar herinneringen liggen.”

De hervormden in Eethen en Drongelen vormen sinds 2011 één gemeente. Vanaf 1618 deelden ze al één predikantsplaats. Een reden voor de samenvoeging was dat het in Drongelen steeds lastiger werd om voldoende ambtsdragers te vinden. De zondagse ochtenddiensten werden sindsdien om en om in Eethen en in Drongelen gehouden. Bij een ochtenddienst in Drongelen was er ’s avonds nog een dienst in Eethen.

Volgens Govert Schouten, voorzitter van het college van kerkrentmeesters, was bij de fusie van de twee gemeenten al duidelijk dat de kerk in Drongelen op termijn gesloten zou moeten worden. “Laten we proberen dat zo lang mogelijk uit te stellen, hebben we gezegd.” Er bleek veel achterstallig onderhoud nodig. De kerk nog langer open houden zou een onverantwoord grote investering vergen, zo is nu geconcludeerd.

Dat er voortaan in Eethen wordt gekerkt –vooralsnog met het gegroeide ritme van drie diensten in twee weken– is een logische keuze, zegt Schouten. „De historische dorpskerk daar is een rijksmonument en komt voor monumentensubsidie in aanmerking. Van de 550 gemeenteleden woont twee derde in Eethen, van de 100 tot 130 kerkgangers op zondagochtend driekwart.”

Het achtergelaten kerkgebouw werd in 1951 in gebruik genomen. Kerkbouw was destijds mogelijk dankzij steun van het ministerie van Wederopbouw en van hervormde gemeenten uit het hele land. De kerk verving de vorige uit 1700, die in 1944 door oorlogsgeweld was verwoest, net als veel woningen en boerderijen in Drongelen.

Het was in 1944 niet voor het eerst dat Drongelen zijn kerkelijke onderdak verloor. Een overstroming vernielde in 1509 de toenmalige parochiekapel. Pas twee eeuwen later kreeg Drongelen weer een eigen kerk. Daaraan herinnert het wapen van de familie Boll dat in de dorpskerk in de muur bij het orgel werd aangebracht. Toen in 1672 de Fransen de Nederlanden binnenvielen, verkocht ene Jan Boll paarden aan het Franse leger. Hij kreeg er 8000 tot 10.000 gulden voor. Dat geld besteedde hij aan de bouw van de kerk.

Aan de muren van de kerk in Drongelen hangen behalve het familiewapen ook foto’s en prenten van de oude kerk en een wandkleed met verwijzingen naar Bijbelverhalen. Houtsneden op de preekstoel verbeelden de vier dieren uit Openbaring 4:6-11. Het kerkorgel werd in 1987 als opus 906 gebouwd door de firma Pels & Van Leeuwen uit ’s-Hertogenbosch.

Het kerkgebouw, dat 200 zitplaatsen telt, staat te koop. „De trouwe gemeenteleden zagen de kerksluiting aankomen”, zegt Henk Rochat, die er 33 jaar koster was. „Andere dorpsgenoten hoor ik er nu veel meer over. Jammer dat de kerk dichtgaat, zeggen sommigen. Dan zeg ik: Dan had je maar naar de kerk moeten komen.”

Drongelen is voortaan het enige dorp in het Land van Altena waar kerkgang op zondag niet mogelijk is, stelt ds. Vastenhout vast. „Deze week verspreiden we er huis aan huis een Nieuwe Testament in gewone taal, met een brief erbij dat de inwoners voor pastoraat en bij geloofsvragen altijd bij onze gemeente kunnen aankloppen. Alleen is de kerk plaatselijk wat minder zichtbaar.”

Boek beschrijft geschiedenis kerk Drongelen

Ter gelegenheid van het afscheid was de kerk van Drongelen zaterdagmiddag geopend. Onder de ruim 250 bezoekers waren oud-gemeenteleden, belangstellenden uit de regio en ook minder kerkelijk betrokken inwoners van Drongelen. Zij konden foto’s van de kerk en het gemeenteleven bekijken en doopboeken inzien. Aan een buffet namen 170 gemeenteleden deel.

Zaterdag werd ook een herinneringsboek over de geschiedenis van de hervormde gemeente van Drongelen en haar kerkgebouwen gepresenteerd. De titel ”Hoort des Heeren Woord” verwijst naar de inscriptie in de luidklok van de kerk. Auteur is de regionale historicus Cees de Gast. Het boek (96 blz., 9,95 euro exclusief verzendkosten) is te bestellen via 06-30737199 of info@adviesanders.nl.