„Zijn de zegels al te koop? Daar kijk ik van op”, zegt ds. A. Schipper, emeritus predikant van de Protestantse Kerk in Nederland en een van de initiatiefnemers voor de Reformatiezegels. Die worden sinds 5 september door PostNL verkocht, hoewel de uitgiftedatum is vastgesteld op 22 september. Dan gaat in Museum Catharijneconvent in Utrecht een expositie over Luther van start.

Ds. Schipper (80) is lid van de filatelistenvereniging Gabriël. De leden verzamelen postzegels rond thema’s zoals de Bijbel en het christendom. In samenspraak met PostNL brengt de 125 leden tellende vereniging zo nu en dan thematische postzegels uit. „Een jaar of drie geleden hebben we een velletje zegels uitgegeven met een handschriftenbijbel, een gebrandschilderd raam en een icoon”, aldus ds. Schipper.

Volgens de predikant ontdekte de filatelistenvereniging eerder dit jaar dat PostNL geen plannen had om een postzegels uit te brengen rond het thema 500 jaar Reformatie. „In landen om ons heen zijn er al postzegels verschenen rond het Reformatiejubileum”, legt ds. Schipper uit. „Niet alleen in Duitsland en Hongarije, maar ook in overwegend rooms-katholieke landen, zoals België, Italië en Litouwen. Zelfs het Vaticaan komt binnenkort met een zegel over 500 jaar Reformatie.”

Met mede-initiatiefnemer Joke van Strien-Veurtjes nam hij daarom contact op met de afdeling van PostNL die het uitbrengen van persoonlijke postzegels regelt. En het duo ging langs bij Museum Catharijneconvent in Utrecht. Dat stelde beeldmateriaal beschikbaar.

Het vel bestaat uit drie zegels, tegen de achtergrond van een bekende schoolplaat van Isings: Luther op de rijksdag in Worms. Ook is de Liesveldtbijbel te zien, de eerste Nederlandse vertaling van de Lutherbijbel. De zegels tonen links en rechts een fragment van een schilderij van de Amsterdamse schilder Jan Barentsz Muyckens, ”Droom van keurvorst Frederik de Wijze”, uit 1643. Muyckens (1595-1665) was een zoon van een monnik die rond 1580 overging naar het lutheranisme. „Op die manier leggen we een link tussen Nederland en de Reformatie”, aldus de predikant.

Op de linkerzegel is te zien hoe Frederik de Wijze, keurvorst van Saksen, droomt dat Luther zijn 95 stellingen tegen de aflaathandel op de deur van de slotkapel van Wittenberg schrijft. Luthers ganzenveer is zo lang dat hij de tiara van het pauselijke hoofd stoot. Op de rechterzegel is op de voorgrond een gans te zien, verwijzend naar de Boheemse reformator Johannes Hus (letterlijk: gans), die voorspeld zou hebben dat er na hem een veel grotere reformator zou opstaan.

De middelste postzegel toont een bijzondere glazen schaal, die net als het schilderij onderdeel is van de collectie van Museum Catharijneconvent. De schaal bevat portretten van Luther en diens naaste medewerker Justus Jonas. Luther schonk hem de schaal in 1546. Jonas stond ook bij het sterfbed van Luther in Eisleben. Het zegelvel is ontworpen door F. Voogt, gepensioneerd graficus en lid van de vereniging Gabriël.

Doordat de zegels niet alleen door de filatelistenvereniging, maar ook door PostNL verkocht worden, hebben ze verzamelaarswaarde, zegt ds. Schipper. „De helft van de oplage wordt door PostNL verkocht, de andere helft, voorzien van een toelichting, door ons en door Museum Catharijneconvent.”

De postzegels zijn daarentegen niet alleen voor verzamelaars bedoeld, aldus ds. Schipper. „Je kunt ze ook gebruiken om een brief mee te frankeren. Maar verzamelaars zullen twee velletjes kopen: Eén om ze los te kunnen presenteren en de andere om de zegels in het postzegelvel te tonen.”