Column (Jan van Klinken): Wilhelmus
Wie in China het volkslied bespot, moet er rekening mee houden vijftien dagen in de lik te verdwijnen. Dat heeft het volkscongres bepaald. De leden van het congres vinden dat de waardigheid van het volkslied beschermd moet worden.
Kennelijk was er aanleiding om de teugels strakker aan te halen. Wellicht hebben de Oeigoeren of andere rebellerende minderheden een satirische variant op het volkslied gelanceerd. In ieder geval realiseerde ik mij bij het lezen van het bericht dat ons Wilhelmus zelden op de hak wordt genomen. Het is dan ook niet nodig om het van hogerhand in bescherming te nemen.
Wel dreigt ons volkslied in het collectieve geheugen weg te zakken. Met name in de sportwereld regent het daar klachten over. Topsporters van wie wordt verwacht dat ze bij het spelen van de melodie van het Wilhelmus uit volle borst meezingen, bewegen amper de lippen. Ze hebben geen idee welke tekst ze geacht worden te zingen.
Ook een groot deel van de schooljeugd bakt er weinig van. De schuldigen: het onderwijzend personeel. Dat ziet er op de desbetreffende scholen niet de noodzaak van in het volkslied aan de pupillen bij te brengen.
Wat dat betreft is het een puik idee om schoolkinderen voortaan in het Wilhelmus te onderrichten. Naar verluidt zou dat in het in de maak zijnde regeerakkoord zijn opgenomen. Het voorstel komt van het CDA, maar de andere partijen moeten net zo goed worden geprezen want die hebben het toch maar mooi aanvaard. Zelfs D66, de partij die zo graag dagdroomt over één Europa.
Als we dan toch bezig zijn, kan het geen kwaad nog eens goed naar de tekst van het Wilhelmus te kijken. Misschien moet het wel tot een hertaling komen. Een paar voorbeelden: het eerste couplet zegt van de Vader des Vaderlands dat hij „van Duitsen bloed” is. Wie niet beter weet –en dat zijn er naar ik vrees heel wat– denkt dat Willem van Oranje een volbloed Duitser was. De gevierde held was dus eigenlijk een ordinaire mof, hoor ik lezers denken. Dat is om meer dan één reden onzin. Duits had in die tijd de betekenis van eigen, één van ons.
Dan zijn er ook nog allerlei woorden die vrijwel niemand meer begrijpt: onverveerd (onverschrokken), oorlof (vaarwel), obediëren (gehoorzamen)… En laten we het ook eens hebben over de koning van Hispanje die Willem altijd geëerd zou hebben. Iedereen die bij vaderlandse geschiedenis langer dan vijf minuten heeft opgelet, weet dat dat niet klopt. Willem heeft de Spaanse koning een tijdlang gediend, maar daaraan kwam definitief een einde. Oorlof derhalve, die frase.