Freedom House: Pers in Israël „gedeeltelijk vrij”
De internationale organisatie Freedom House, die als een waakhond optreedt als het gaat om vrije meningsuiting en vrije media wereldwijd, verdeelt in haar jaarrapport over de persvrijheid de wereld in drie groepen. In 2016 kende 13 procent van de landen media die „vrij” zijn. Bij 42 procent is die „gedeeltelijk vrij” en bij 45 procent „niet vrij.”
Het land met de meeste persvrijheid is Noorwegen. Nederland staat op de tweede plaats. Israël staat op nummer 64 en hoort bij die landen waar de media „gedeeltelijk vrij” zijn. Media zijn „niet vrij” in onder meer Turkije (163), onder de Palestijnen (177) en in Saudi-Arabië (183).
Voor Israël geldt dus: het kan beter, maar het kan ook slechter. Als het aan de Likudpartij ligt gaat Israël zakken op de lijst. Netanyahu haalt in zijn toespraken uit naar „links” en naar „media”, die in zijn optiek vrijwel samenvallen. Als hij de pijlen richt op de media, dan zijn dat vooral de Israëlische. Hun kritiek kan er namelijk toe leiden dat hij ten val komt. Zoals de Amerikaanse president Trump geregeld zijn frustraties uit op Twitter, zo maakt Netanyahu ook gebruik van Facebook om uit te halen naar het journaille.
Vorig jaar november noemde hij de alom gerespecteerde Israëlische journaliste Ilana Dayan een woordvoerster van „extremistisch links.” Dit na een kritisch programma over de praktijken op Netanyahu’s kantoor. Deze maand beschuldigde hij de Israëlische media ervan de „gedachtepolitie” te zijn. De krant The Jerusalem Post schreef daarop in een commentaar dat journalisten hun taak uitvoeren als ze kritische vragen stellen. „Er zijn staten, zoals onderdrukkende dictaturen, waar dit niet gebeurt. De eerste Joodse staat sinds 2000 jaar moet er niet naar streven om als hen te worden.”
Maar ook de buitenlandse pers dreigt het te ontgelden. Zo heeft Netanyahu opgeroepen een kantoor van de nieuwszender Al-Jazeera in Jeruzalem te sluiten. Hij schreef vorige maand dat het in Qatar gevestigde bedrijf oproept tot geweld. Sluiting is wettelijk gezien niet mogelijk, maar de premier is bereid de wet te veranderen om het station alsnog dicht te krijgen.
De bureauchef van Al-Jazeera in Jeruzalem, Walid Omary, schreef in Ha’aretz dat toen de zender in 1996 begon, de meeste Arabieren nog nooit een Israëliër op de Arabische tv hadden gezien. Inmiddels is de zender in vijf Arabische landen verboden. Gaat Israël hen volgen?
Om met een positieve noot te eindigen: Israël heeft de Iraanse journaliste Neda Amin opgevangen. Zij schreef in Turkije voor de Israëlische internetkrant The Times of Israel en leverde kritiek op Iran (190 op de hierboven genoemde lijst). Prompt kreeg ze te verstaan: daarmee stoppen of terug naar Iran. Ze vertelde i24NEWS TV dat haar in Iran marteling te wachten stond, een afgedwongen bekentenis en executie. Amin kan haar verblijf in Israël wel waarderen. „Na 32 jaar Iran en 2 jaar Turkije, voel ik in Israël wat vrijheid betekent.”
