Als de president vooraf geweten had dat Jeff Sessions, de minister van Justitie, zich niet zou bemoeien met het onderzoek naar de contacten van het Trumpteam, had hij hem nooit benoemd. Dat zei Trump eerder deze week in een interview met The New York Times. De president vindt dat Sessions hem dit vooraf had moeten zeggen. The Donald voelt zich verraden.

De openlijke uitbrander van Trump wordt in Washington door menigeen uitgelegd als een motie van wantrouwen tegen zijn minister van Justitie – ook al heeft de president zijn opmerking donderdag iets genuanceerd. Zijn woordvoerder verklaarde dat de president wel teleurgesteld is in Sessions, maar nog steeds vertrouwen heeft in de bewindsman.

Sessions zelf wil gewoon doorgaan met zijn werk. „Op dit ministerie werken we elke dag hard om het nationaal belang te dienen en we sluiten ons van ganser harte aan bij de prioriteiten van president Trump”, zei hij donderdag tijdens een persconferentie. Daarbij waren ook zijn viceminister Rod Rosenstein en Andrew McCabe, de interim-directeur van de FBI, aanwezig. Beiden deelden in de oorvijg van Trump. Desondanks verklaarde Sessions mede namens zijn collega’s: „We houden van deze job, we houden van dit departement en ik ben van plan dat te blijven doen.”

Ook al zei Trump het deze week niet met zo veel woorden, hij vindt dat Sessions het aan hem verplicht is het onderzoek naar de Russische connectie te stoppen. De president neemt het zijn minister kwalijk dat hij de benoeming van Robert Mueller als speciaal aanklager in de Ruslandzaak niet heeft tegengehouden. „Er had nooit een speciaal aanklager in deze zaak mogen worden benoemd”, zei Trump.

Doordat Sessions zich afgelopen voorjaar om verstrengeling van belangen te vermijden had teruggetrokken uit het Ruslandonderzoek, kreeg zijn plaatsvervanger, Rosenstein, de ruimte om Mueller aan te stellen. Trump zei in het interview nauwelijks te weten wie deze onderminister is. „Hij komt uit Baltimore. Er zijn heel weinig Republikeinen in Batimore, als ze er al zijn.”

Heel duidelijk gaf de president in het interview aan dat hij niet zal toestaan dat Mueller onderzoek gaat doen naar de financiële handel en wandel van de familie Trump. Of hij de speciaal aanklager zal ontslaan als deze wel de boekhouding van het Trumpimperium onder de loep neemt –wat hij inderaad wil– kon de president niet zeggen.

Al langer is duidelijk dat Trump het moeilijk vindt om als president om te gaan met de onafhankelijke rechterlijke macht. Toen rechters zijn inreisverbod voor immigranten uit bepaalde moslimlanden van tafel veegden, sprak hij zeer denigrerend over de rechterlijke macht.

Hoewel er altijd enige animositeit is tussen het Witte Huis en de rechters, ging dit vriend en vijand toch veel te ver. „Van een president wordt respect voor de rechterlijke macht verwacht”, zei de prominente Republikeinse senator John McCain bijvoorbeeld.

„Trump is als zakenman gewend dat zijn medewerkers doen wat hij zegt. Als president moet hij leren rekening te houden met anderen. Niet zijn belang, maar dat van burger en land moet voorop staan”, zegt Kevin M. Kruse, historicus aan Princeton University.

Ook bij Republikeinen leeft de zorg dat Trump het op dit terrein niet altijd zo nauw neemt met de politieke spelregels. „Ik ben niet zozeer bezorgd dat Ruslandgate op zichzelf hem de kop gaat kosten”, zegt Michael Haynes, politicoloog van het Patrick Henry College in Purcellville. „Maar wel dat Trump zich vergaloppeert door procedurele fouten te maken. Als hij Mueller of Sessions ontslaat, denkt hij misschien de schade te kunnen beperken, maar zal er een geur van gerommel rondom hem blijven hangen. Wanneer er inderaad geen onoirbare praktijken hebben plaatsgevonden, zoals Trump beweert, is een onderzoek in zijn eigen belang. Dan komt aan het licht dat er niets aan de hand is.”