Populariteit hangmat neemt snel toe
Het begon 25 jaar geleden met een vakantie in Mexico. Bas Hogenkamp maakte daar voor het eerst kennis met een echte hangmat. „Wat ligt dat lekker, dacht ik. Dat moeten mijn kennissen weten.” Een kwarteeuw later is zijn handel in jong antiek en curiosa opgedoekt en verkoopt Hogenkamp alleen nog maar hangmatten. En de populariteit van het rustgevende product neemt snel toe.
Het is even zoeken. De boerderij ligt een klein eindje buiten de bebouwde kom van Bergharen, een dorpje in het Land van Maas en Waal. De voormalige deel aan de achterzijde van de boerderij is gevuld met vele maten en soorten hangmatten. Vaak kleurrijk, maar ook in effen katoen. Klein en groot. Geschikt voor baby’s, volwassenen en zelfs voor drie personen.
Jarenlang legde Hogenkamp zich toe op de in- en verkoop van curiosa. „Ik heb een drang om te reizen en handel graag. In de jaren zeventig trok ik door Europa en leefde van de in- en verkoop van spullen die ik ontdekte. Dat liep zo goed dat ik in 1979 besloot met mijn vrouw een vakantiereis naar Mexico te maken.”
Hij probeerde er een hangmat uit en was verkocht. Vanaf dat moment maakte het voor een middagdutje zo geschikte product deel uit van zijn assortiment. Begin jaren negentig stapte Hogenkamp geheel over op de verkoop van hangmatten.
Originele hangmatten worden gemaakt in (een deel van) Zuid-Amerika. „Daar is het gebruik ervan vermoedelijk gestimuleerd door het vele ongedierte op de grond. De populariteit van hangmatten neemt de laatste jaren flink toe, vooral doordat Europeanen steeds meer reizen en andere culturen leren kennen.” Hogenkamp moet niets hebben van de smalle hangmatten met diagonale stokjes zoals die door grote winkelketens worden verkocht. „Dat is een Europese variant, ontstaan bij de marine en overgenomen door de koopvaardij. De stokjes maken de matten instabiel. De kans dat je er gemakkelijk uitvalt wordt reëel. Uit een echte hangmat val je niet, daarin lig je zelf diagonaal. Als een hangmat breed genoeg is, heb je overal steun en kun je ook op je zij draaien, dat is goed voor je gezondheid. De licht schommelende beweging geeft bovendien een rustgevend gevoel.”
De meeste hangmatten zijn afkomstig uit Brazilië. De overstap van de Mexicaanse naar de Braziliaanse variant is vooral van praktische aard. „De Mexicaanse mat ligt prima, maar is er eentje voor het klimaat van de teenslippers. Hij lijkt op een visnet en wat in Mexico verkoeling is, is in Nederland al snel verkilling. Ook kreeg ik al spoedig klachten over de kwetsbaarheid. Knopen en dergelijke blijven haken en beschadigen de hangmat. De Braziliaanse hangmat is dicht geweven en biedt veel meer beschutting.”
Naast de ’gewone’ hangmatten deed in de loop der jaren de zithangmat zijn intrede. „Steeds vaker worden hangstoelen in huis gebruikt. Je kunt ze gemakkelijk aan het plafond bevestigen”, zegt Hogenkamp, terwijl hij zich in zo’n ’stoel’ laat zakken. „Dit is voor mij echt de gemakkelijkste manier om een boek te lezen. Heel ontspannend.”
Een actie voor de deur van een winkel in Nijmegen was het begin van de verkoop van metalen en houten standaards. „De mat die ik daar voor de deur hing, trok veel bekijks. Verschillende mensen informeerden vervolgens naar de mogelijkheden om de hangmat in hun tuin op te hangen. Niet iedereen is een doe-het-zelver en nog minder mensen hebben twee bomen staan waartussen een hangmat precies past.”
Zijn Braziliaanse activiteiten brachten Hogenkamp in aanraking met een kleinschalig ontwikkelingsproject in de stad Caceres in de provincie Mato Grosso. Dit wordt gesteund door de stichting Amigos de Caceres uit Boxtel. Er worden op handbediende, tweedehandse Nederlandse weefgetouwen hangmatten gemaakt. Bovenkamp heeft de alleenrecht van verkoop in Nederland van deze wat duurdere hangmatten. De opbrengst komt vrijwel geheel ten goede aan het project, dat zich richt op het verschaffen van werkgelegenheid aan (ongehuwde) moeders en het instandhouden van een crèche waar kinderen onderdak, voedsel en onderwijs krijgen.
Een hangmat gaat bij een juiste behandeling acht tot tien jaar mee. Hoog Hangmatten verkoopt via internet en zet ook af op markten en beurzen. De laatste tijd besteedt Hogenkamp veel aandacht aan het uitbouwen van een dealernetwerk. Een doorsnee hangmat kost rond de 100 euro, een metalen standaard algauw het dubbele. Precieze omzetcijfers wil hij niet noemen, maar sinds de volledige overstap op de hangmat groeit zijn de omzet jaarlijks „meestal met 10 tot 20 procent.”
De hangmattenmarkt in Nederland wordt door twee bedrijven bediend. „Ik heb nog een collega in Amsterdam”, aldus Hogenkamp, die zich beperkt tot het Hollandse taalgebied en in de toekomst niet zo sterk wil blijven groeien. „Ik ga niet verder dan België, het moet wel leuk blijven. Wij willen zelf ook nog wat tijd overhouden om in een hangmat te liggen.”