Vergeleken bij de impact van bijvoorbeeld leeftijd en leefstijl is de invloed van de woonomgeving op iemands welbevinden niet zo groot. Daar staat echter tegenover dat een buurt wel een stempel zet op veel mensen tegelijk. Verbeteringen in de buurt kunnen dus merkbaar positieve gevolgen hebben voor de volksgezondheid.

Een voorbeeld hiervan is verbetering van de aanblik van de buurt. Vooral in zeer stedelijke gebieden met veel lager opgeleiden kan ‘vergroening’ de algemene gezondheid van deze bewoners positief beïnvloeden.

Betrokkenheid

Een toename in gevoelens van onveiligheid bij de bewoners heeft een slechtere algemene gezondheid tot gevolg. Ook een verslechtering van de sociale cohesie in de buurt betekent achteruitgang van de gezondheid.

Dat wil niet zeggen dat een goede sociale cohesie veiligheid en gezondheid juist waarborgt. Gevoelens van onveiligheid zijn dermate sterk gerelateerd aan gezondheid dat betrokkenheid van de buurtbewoners op elkaar de negatieve gevolgen van toegenomen onveiligheidsgevoelens niet kunnen compenseren.

Het is daarom belangrijk om oog te hebben voor de samenhang tussen de verschillende sociale buurtkenmerken (buurtprocessen). Omdat die processen tegelijkertijd plaatsvinden en ze elkaar kunnen tegenwerken of versterken, moeten ze altijd gezamenlijk onder onze aandacht komen, willen we de buurtgezondheid verbeteren.

Daarbij moeten we er alert op zijn dat verslechtering van deze buurtkenmerken de gezondheid van de bewoners sterker, of in ieder geval sneller, lijkt te beïnvloeden dan verbetering daarvan.

De auteur promoveerde woensdag aan de Universiteit van Amsterdam. Haar dissertatie gaat over de invloed van de buurt op iemands gezondheid. Dit artikel is een beknopte schets van het proefschrift.